Τετάρτη 2 Σεπτεμβρίου 2020

Πῶς συνάντησα γιά πρώτη φορά τό ὄνομα τοῦ Ἴωνα Δραγούμη...



[Απόσπασμα Επιστολής]

Του Δημήτρη Κανελλόπουλου*



           ΑΝΑΔΗΜΟΣΙΕΥΣΗ ΑΠΟ ΤΟ blog Οροπέδιο




[...] Εἶναι 1964 καλοκαίρι. Τελείωσα τήν 4η Δημοτικοῦ κι ὁ πατέρας μου κάπως ἔχει βολέψει τά πράγματα. Δουλεύει σταθερά ἕνα ταξί βραδινή βάρδια. Ἀνήκει σέ δυό συμπατριῶτες παλιούς, φοβισμένους ἀριστερούς. Τούς ἀδελφούς Λαγκαδιανοῦ. Τόν ἕνα τόν ἔλεγαν Σταῦρο. Τόν ἄλλο δέν τόν θυμᾶμαι.  Ἡ ἀσφάλεια τόν ἔχει ψιλοχάσει τόν πατέρα μου. Εἶναι καί το κλίμα κάπως ἀλλαγμένο μέ τήν ἀνασυγκρότηση τοῦ Κέντρου. 

Ἀποφασίζει ν’ ἀφήσουμε τό στενάχωρο σπίτι πίσω ἀπό τίς φυλακές Ἀβέρωφ, στό ἐπονομαζόμενο Κερατοχώρι καί νά σκαρφαλώσουμε πιό πάνω, σ’ ἕνα βουνό πού τό λένε Τουρκοβούνια, στόν Συνοικισμό Γύπαρη. Τά φορτώνουμε τά πράματα στό ταξί καί σ’ ἕνα μικρό φορτηγό καί νά ’μαστε πενήντα μέτρα πιό πάνω ἀπό τήν πλατεῖα Γύπαρη, στήν ὁδό Μποζίκη 15, σ’ ἕνα ἰσόγειο εὐρύχωρο δυάρι, μέ μεγάλη κουζίνα ἀλλά καί πολλούς χώρους ἐλεύθερους ἐκεῖ γύρω. Εἶναι ἡ καλύτερή μου! Ὅταν λέμε πλατεία Γύπαρη μήν φανταστεῖ κανείς τίποτε σπουδαῖο. Μιά τριγωνική λωρίδα γῆς. Τό χειμῶνα βούλιαζες στή λάσπη. Στήν μιά ἄκρη της εἶχε ἕνα περίπτερο ὅπου ἀγοράζαμε τίς σοκολάτες ΜΕΛΟ, γιά νά μαζέψουμε τά χαρτάκια μέ τίς ἐθνικές ἐνδυμασίες πού περιεῖχε ἡ συσκευασία της, ἀλλά καί νά πάρουμε κάποια ἀναγκαῖα σάκχαρα. (Ὅταν περίσσευε κάνα δίφραγκο βέβαια ἤ σέ καμιά γιορτή). Ἀπέναντι ἀπό τό περίπτερο ἦσαν τά Γυπαρέικα.Ἕνα μεγάλο καφενεῖο καί γύρω του χτισμένα αὐθαίρετα τά σπίτια τῶν Γυπαραίων. Ἐντύπωση μοῦ ἔκαναν κάτι χοντρά παιδιά, καλοταϊσμένα μέ μιά ἐπιθετικότητα καί μιά ἀγένεια ἄνευ προηγουμένου. Κυριαρχοῦν στήν πλατεῖα. Ἀπό τήν πρώτη μέρα μέ καρπαζώνουν ἀγρίως κι ἔτσι ἀποτραβιόμαστε ἀπό ἐκεῖ ἐγώ μέ τόν ἀδελφό μου. Παίζουμε ἀπό τήν ἄλλη πλευρά τῆς συνοικίας. Τήν πλευρά τῆς Παναγίτσας, ὅπου τά παιδιά είναι λίγο ὡς πολύ σάν καί μᾶς. 
Ε. Βενιζέλος- Π. Γύπαρης εις Κοτορέ Γαλλίας,1934
Στήν πλατεα ξω π’ τό καφενεο κάθεται πάντα νας ψηλός γέροντας μέ χοντρά γυαλιά, μέ κρητική φορεσιά, τόν ποο πηρετον λοι γόγγυστα. Εναι Παλος Γύπαρης καί φαμελιά του: Τά παιδιά του, ο νύφες του, τα γγόνια, τά δισέγγονά του… νας γέρος πού συμπεριφέρεται σάν διοκτήτης τς πλατείας, τν δρόμων να γύρω, τς κκλησίας κλπ. Μετά πό κάνα χρόνο πέθανε. γινε χαμός! Κατελήφθη πλατεα πό κατοντάδες κρητικούς βρακοφόρους. μες, "μπομπαρία" εμαστε πέναντι στό μανάβικο το κύρ’ Γιώργη Τσαντήρη καί περιμένουμε, νομίζουμε τι θά μοιράσουν "σπυριά", νά π νά πάρουμε. Τόν πήρανε καί τόν πήγανε πισήμως στήν Κρήτη νά τόν θάψουνε. Σπυριά, δέν μοιράσανε..!  

Τότε μάθαμε ποιός ταν γέροντας. λη περιοχή που λέγεται συνοικισμός Παύλου Γύπαρη ταν δικιά του. νταμοιβή προφανς γιά τήν προσφορά του στήν παράταξη. πατέρας μου πού κάτι εχε κούσει μς λεγε:
—Ατός παιδάκι τονε φονιάς… σκότωσε τόν Δραγούμη κε κοντά στό ρέμα, πέναντι πό τήν Μιχαλακοπούλου []


τσι γαπητέ Νώντα Τσίγκα, γώ συναντήθηκα μέ τόν Δραγούμη… Μετά, διάβασα γι’ ατόν καί τόν γάπησα πολύ… Κι ς ταν οκογένειά μου κεντροαριστερή καί προσκείμενη στόν Βενιζέλο


 ******




*Ο φιλόλογος, ποιητής, βραβευμένος με κρατικό βραβείο διηγήματος (για τη συλλογή Ο θάνατος του αστρίτη) συγγραφέας, ακάματος εκδότης του εξαιρετικού περιοδικού Οροπέδιο -που επιμένει να εκδίδεται όταν όλα σχεδόν τριγύρω στον συγκεκριμένο χώρο έχουν κλείσει- ο καταγόμενος από την Νεμούτα της Ηλείας και κατοικών μεταξύ Αθηνών και Βουκουρεστίου (κυρίως όμως μεταξύ ουρανού και γης, ορατών τε πάντων και αοράτων...) και  αγαπητότατος φίλος Δημήτρης Κανελλόπουλος, είχε αναρτήσει στο blog του στις 31 Ιουλίου του 2014 αυτό το απόσπασμα μιας (ηλεκτρονικής) επιστολής που μου είχε στείλει. Την ξαναθυμήθηκα σήμερα  και επειδή σφόδρα με συγκίνησε την αναρτώ αύθις...









2 σχόλια:

  1. Η Αλήθεια σε κάθε φράση του κειμένου του Κανελλόπουλου.
    Πιο πλούσιος, σίγουρα, τώρα που το διάβασα.

    ΑπάντησηΔιαγραφή