Μεγάλης Παρασκευής …αναστάσιμα!

 

 

«Όταν ανοίγει ένα σχολείο κλείνει μια φυλακή» έλεγαν παλιά. Τώρα ίσως ισχύουν αλλιώτικα, όπως: όταν ανοίγει ένα πανεπιστήμιο (είναι πολλά!) γεννιέται ένας στρατός ανέργων. Αλλά ας μην το πιάσουμε παραπέρα...  

Τι γίνεται όμως όταν,  σε μια επαρχιακή πόλη, ανοίγει ένα βιβλιοπωλείο, που βέβαια, τηρουμένων των αναλογιών και των συνθηκών, είναι ασφαλώς... «βιβλιοχαρτοπωλείο»; Μια ελπίδα αναστάσιμη. Μια απονενοημένη, όμως πρωτίστως ποιητική, έκλαμψη στη σκοτεινή επικράτεια των καφέ, μπιστρό, τέικ εγουέι κλπ. που απλώνονται παντού σαν εκτόπλασμα. Το προκείμενο, στην Πλατεία Δημοκρατίας 9 στην Έδεσσα, είναι η «Χάρτινη Πόλη» των αγαπημένων φίλων μου Στέλιου (πατρός) και Γιώργου (υιού)  Δόλγυρα. 

Κάνοντας σύντομες συστάσεις θα ξεκινήσω από τον πρώτο: Από τους καλύτερους γιατρούς που έχω γνωρίσει στη ζωή μου (ευσυνείδητος, καταρτισμένος, δια βίου μελετηρός, ανιδιοτελής, αλτρουιστής μέχρις αυτοθυσίας, αφιλοχρήματος). Συνταξιούχος πλέον του ΕΣΥ, εργάστηκε επί σχεδόν τριάντα χρόνια στο Νοσοκομείο της πόλης, χρημάτισε και Διευθυντής της Παθολογικής κλινικής, έγραψε ιστορία, άφησε παρακαταθήκες εκεί πέρα. Φεύγοντας δεν άνοιξε ιατρείο αλλά …βιβλιοπωλείο! 

Για τον Γιώργο («Γιωργάκη» μου ‘ρχεται να τον λέω ακόμα έστω κι αν κοντεύει να τριανταπενταρίσει) θα είμαι λιγότερο ομιλητικός. Ελάχιστα λέω μόνον και ο νοών νοείτω: Γυρίζει από τη Μεγάλη Νύχτα. Έρχεται «στον κόσμο μας» ξαναγεννημένος. Ένα πρόβλημα υγείας τον κράτησε από παιδί μακριά μας. Πρόκειται για ένα θαύμα η λύτρωσή του που συνέβη τα τελευταία χρόνια. Και στο θαύμα δεν είναι αμέτοχη η αγάπη και η απέραντη φροντίδα ενός άλλου γιατρού: του αδελφού του Παναγιώτη διδάκτορα πια της Αιματολογίας. Δικό του επίτευγμα κατά το μεγαλύτερο ίσως μέρος, η νίκη αυτή. 

Και ο Γιώργος αναρτά στο διαδίκτυο τα παρακάτω τις πρώτες μέρες λειτουργίας:  

9 Απριλίου στις 3:55 μ.μ. 

Όλοι μου έλεγαν που θα πας να ανοίξεις βιβλιοπωλείο στην επαρχία. Έφυγαν 25+ βιβλία τις πρώτες 5 ημέρες λειτουργίας. Η όμορφη Έδεσσα διαβάζει δυναμικά.

    *Σήμερα ήταν υπέροχη μέρα, ήρθε ένας νεαρός με φόρμα εργασίας. Ζήτησε δύο βιβλία που ήταν για την κοπέλα του που διάβαζε ενώ εκείνος εμφανώς δεν ήξερε από βιβλία. Μου ζήτησε να μην τα πιάσει γιατί είχε βρώμικα χέρια από την δουλειά. Οπότε του τα έβαλα σε σακούλα.

 

Σε μια  μικρή βιτρίνα του βιβλιοπωλείου και τα βιβλία μου (έχω μέσον εκεί κι όπως φαίνεται «παίρνει ελευθέρας» και το βάσανο της ζωής μου …ο Δραγούμης). 

Ο Γέιτς έγραψε το ποίημα The Municipal Gallery Revisited για τους ένδοξους νεκρούς φίλους του κατά την ατυχή ιρλανδική εξέγερση, του Πάσχα του 1916. Την τελευταία φράση του ποιήματος την αφιερώνω (από τη δική μου μετάφραση) στους δυό φίλους μου που έχουν ανοίξει βιβλιοπωλείο στην Έδεσσα: 

 

Σκέψου ποῦ ἡ δόξα τῶν περισσότερων ἀνθρώπων ἀρχίζει

καὶ ποῦ τελειώνει, 

Καὶ πές πὼς δική μου δόξα στάθηκε 

τὸ ὅτι εἶχα τέτοιους φίλους.

 

«Αντ’ αυτού»…

 

 

ΠΗΝΕΛΟΠΗ ΔΕΛΤΑ

ΠΑΡΑΜΥΘΙ ΧΩΡΙΣ ΟΝΟΜΑ

ΙΩΑΝΝΑ ΠΕΤΡΟΠΟΥΛΟΥ - Έρως, Οδύνη, Ιστορία:

Μια συγγραφέας γεννιέται

ISBN 978-618-230-109-8

σχήμα 12 x 16 εκ., 520 σελ., τιμή: 16 ευρώ.

Σε μια εκδοχή του Βιογραφικού του καθηγητή Δ. Π. Σωτηρόπουλου (ενημερωμένο τελευταία φορά το 2020) διαβάζει ακόμα κανείς: (Ετοιμάζεται) Ίων Δραγούμης: Κατασκευάζοντας έναν μοντέρνο εαυτό, Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης, θα εκδοθεί το 2021 στη σειρά «Παλιά Κείμενα, Νέες Αναγνώσεις» (δνση, Αγγέλα Καστρινάκη). ΚΛΙΚ ΕΔΩ

Θα ήταν ενδιαφέρον να το βλέπαμε αυτό το βιβλίο από τις πολύ καλές Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης (ΠΕΚ) και την πολύ προσεγμένη και κομψή σειρά που επιμελείται  η Αγγέλα Καστρινάκη.  Δυστυχώς, πέντε χρόνια έχουν περάσει και στον ισότοπο των εκδόσεων πια δεν εμφανίζεται οποιαδήποτε αναφορά. Εξακολουθεί πάντως να υπάρχει ως …«μαρτυρία» στην ιστοσελίδα του κ. Σωτηρόπουλου καθώς ο ίδιος έχει προφανώς εγκαταλείψει το εγχείρημα, στην πραγματικότητα να συγγράψει ένα βιβλίο που θα συνόδευε, υποθέτω, «Το Μονοπάτι», το πρωτόλειο, και αδημοσίευτο από τον ίδιο όσο ζούσε βιβλίο του Δραγούμη.

Ωστόσο, ο Δ. Π. Σωτηρόπουλος έχει γράψει έναν εξαιρετικό πρόλογο στο βιβλίο του Γιάννη Α. Μάζη, Ίων Δραγούμης, Ο Ασυμβίβαστος (Μεταίχμιο 2016) με τίτλο Ίων Δραγούμης: Ένας λοξίας στο μεταίχμιο των καιρών. Εξηγεί από την αρχή τον όρο «λοξίας»: …Πρόκειται για μια πολύ ιδιαίτερη προσωπικότητα, που συνήθως περιγράφει κάποιον μονήρη και συχνά αποσυνάγωγο, κάποιον που υποστηρίζει στον δημόσιο χώρο ιδέες και απόψεις φαινομενικά αντιφατικές μεταξύ τους, οι οποίες παρά ταύτα απαρτίζουν ένα διαφοροποιημένο από τα ήδη γνωστά και συνεκτικό ιδεολογικό σύμπαν. Ένα νέο αμάλγαμα ιδεών δηλαδή, επεξεργασμένο κι οργανωμένο σε μια ιδιαίτερη κοσμοθεώρηση για τις ανθρώπινες υποθέσεις, σχεδόν πάντα με έντονη πολιτική χροιά, υπό την έννοια ότι παρέχει μια νέα θέαση για τη σχέση της κοινωνίας με το Πολιτικό, μια νέα θέαση για τη σχέση του ατομικού με το συλλογικό.  

Και άλλα ακόμη ενδιαφέροντα και μετρημένα γράφει σ’ εκείνη την εισαγωγή του ο Σωτηρόπουλος και έτσι είχα βάσιμες ελπίδες πως θα υπήρχε μια «μοντέρνα» και δίκαιη άποψη για τον Δραγούμη στον εικοστό πρώτο αιώνα αφού ο προηγούμενος φρόντισε να τον σκοτώσει, να τον θάψει και να συνεχίσει να τον «θάβει». Αλλά…

Με εξέπληξε ωστόσο ευχάριστα, το ότι στις 10 Απριλίου θα βγει στους πάγκους και τις βιτρίνες των βιβλιοπωλείων από τις ίδιες εκδόσεις (ΠΕΚ) Το παραμύθι χωρίς όνομα της Πηνελόπης Δέλτα με εκτενές επίμετρο της Ιωάννας Πετροπούλου. Αντί του Δραγούμη λοιπόν η Δέλτα. (Ανθ’ ημών  Γουλιμής που είχε πει σε άλλη περίπτωση και ο Τρικούπης).

Αν κρίνω από τον όγκο του βιβλίου (520 σελίδες) είμαι σε θέση να υποθέσω τι εκτεταμένη ανάλυση, τι εξαντλητική δουλειά και έρευνα θα έχει κάνει η κ. Πετροπούλου. Το δικό της κείμενο θα πρέπει να ξεπερνάει τη μισή έκταση του βιβλίου.  Δεν μπόρεσε ο κ. Σωτηρόπουλος να γράψει αυτά που ήθελε όμως από την εργασία της κ. Πετροπούλου πάλι κάτι καινούργιο θα μάθουμε ή θα αξιωθούμε να δούμε (αυτή τη φορά εμμέσως) για τον Δραγούμη.

Στο δελτίο τύπου της έκδοσης διαβάζουμε:

«Η µελέτη της Ιωάννας Πετροπούλου επιχειρεί να ερµηνεύσει τα σύµβολα, τις αλληγορίες, τις ποικίλες διακειµενικές αναφορές του έργου. Να αποκρυπτογραφήσει την ιστορική διαστρωµάτωση, τα δοµικά στοιχεία της εξιστόρησης. Να αναδείξει τις αδρές πνευµατικές καταβολές και τον τρόπο µε τον οποίο η συγγραφέας εµβολιάζει το έργο της µε τα εθνοροµαντικά ιδεώδη του Δραγούµη.

Η νέα ανάγνωση παρέχει τη δυνατότητα πρόσβασης στα άκρως εµπιστευτικά χαρτιά της Δέλτα και του Δραγούµη. Παρακολουθεί την είσοδο της Δέλτα στο βασίλειο του πόνου, ιχνηλατώντας την αργόσυρτη, βασανιστική διαδικασία, µέσα από την οποία µεταβλήθηκε σε συγγραφέα. Βιώνοντας πολλαπλούς εγκλεισµούς και αποκλεισµούς, η συγγραφέας χρησιµοποιεί «αόρατα» λεκτικά σηµάδια για να επικοινωνήσει µε τον αγαπηµένο της Ίωνα. Και δίχως να το δηλώνει, πάνω στην ανιούσα εθνική έξαρση της εποχής, µεταποιεί σε παραµύθι την εξιστόρηση για τον «θάνατο του παλικαριού», του Παύλου Μελά».

Τουτέστιν, η μεταλαμπάδευση της συγγραφικής φλόγας, δια μέσου του ισόβιου έρωτα, από τον Δραγούμη στη Δέλτα με όλες τις αποχρώσεις και την ένταση της επιρροής αυτής… Σπεύσατε οι ενδιαφερόμενοι λοιπόν!