"Η Ημέρα της Κρίσεως"...

   "Τι είναι εκείνο που με γοητεύει, που με σαγηνεύει και μου προκαλεί ισχυρή εντύπωση στις φωτογραφίες που αγαπώ; Νομίζω πως πρόκειται απλούστατα γι’ αυτό: για μένα η φωτογραφία συνιστά κατά  κάποιον τρόπο τον τόπο της Δευτέρας Παρουσίας, αντιπροσωπεύει τον κόσμο όπως φαίνεται κατά την εσχάτη ημέρα την Ημέρα της Οργής. Δεν έχει να  κάνει ασφαλώς με το ίδιο το θέμα της φωτογραφίας, δεν  θέλω να πω πως οι φωτογραφίες που αγαπώ είναι εκείνες που παριστάνουν κάτι το επαχθές, το σοβαρό ή ακόμη και το τραγικό. Όχι. η φωτογραφία μπορεί να δείχνει ένα πρόσωπο ένα αντικείμενο, ένα οποιοδήποτε συμβάν (…)

  Θα γνωρίζετε ασφαλώς την περίφημη δαγκεροτυπία* του Boulevard du Temple (1838), που θεωρείται ή πρώτη φωτογραφία στην οποία κάνει την εμφάνισή της μια ανθρώπινη μορφή. Η επαργυρωμένη πλάκα απεικονίζει το Boulevard du Temple όπως το φωτογράφισε ο Daguerre από το παράθυρο, του εργαστηρίου του  σε ώρα αιχμής. Το βουλεβάρτο θα  έπρεπε να βρίθει από κόσμο και άμαξες και παρ’ όλα αυτά, από τη στιγμή που οι συσκευές της εποχής απαιτούσαν έναν εξαιρετικά παρατεταμένο χρόνο έκθεσης, από όλο  αυτό το πλήθος σε κίνηση δεν διακρίνεται απολύτως τίποτε. Τίποτε, παρεκτός από ένα μικρό μαύρο περίγραμμα στο πεζοδρόμιο χαμηλά αριστερά στη φωτογραφία. Πρόκειται για έναν άνθρωπο που του γυαλίζουν  τις μπότες και που συνεπώς έμεινε ακίνητος για αρκετή ώρα, με το ένα πόδι ελαφρώς σηκωμένο, ακουμπώντας το στο κασελάκι του λούστρου". (…)

(απόσπασμα από  τις Βεβηλώσεις του Giorgio Agamben, εκδ. «Άγρα» μτφρ. Π. Τσιαμούρας)

...και κάποιοι φωτογραφικοί συνειρμοί

(...) φυλάγουν 

τη μορφή του ανθρώπου

κι ο άνθρωπος έφυγε, 

δεν είναι εκεί.

                      Γ. Σεφέρης

Στη Χιροσίμα του 1945 . Ένας άνθρωπος κρατώντας μια σκάλα, ανύποπτος για το πέρασμα του "Enola Gay", αφήνει το ίχνος του πάνω σε τοίχο σαν μια μορφή ...ανθρώπινης δαγκεροτυπίας. Φρικτό αναμνηστικό από το τέλος του Δεύτερου Μεγάλου Πολέμου.

Απρίλιος 2010. Αίγυπτος. Κοιλάδα του Ασουάν. Καθώς περιδιαβαίνουμε τα περίφημα μνημεία στις όχθες του Νείλου, το βλέμμα μου αποσπά ένα ταπεινό συμβάν πάνω στην καλαμωτή κάποιου φτηνού αναψυκτηρίου. Σήκωσα την κάμερα και σκόπευσα δυο σπουργίτια. Μια ερωτική στιγμή της Αιγύπτου φορτώθηκε στη μνήμη της μηχανής μου. 

Σχεδόν αμέσως μετά, κάποιος άνθρωπος  πέρασε φορτωμένος μια σκάλα δίπλα σε τοίχο. Που να τον έχει πάει άραγε τώρα εκείνη  η «Αραβική Άνοιξη» που ξέσπασε σε λίγο καιρό;

*Δαγκεροτυπία . Από το όνομα του γάλλου εφευρέτη Louis Daguerre που την επινόησε. Πρόκειται για την  πρώτη εύχρηστη φωτογραφική μέθοδο που στη εποχή της θεωρήθηκε σαν επαναστατική καθώς απαιτούσε μόνο ...20-30 λεπτά έκθεσης.  Το απεικονιζόμενο θέμα έχει κατοπτρική εμφάνιση. Τα χρησιμοποιούμενα, στην επεξεργασία της εικόνας, άλατα αργύρου και ιωδίου ήταν ιδιαίτερα τοξικά.                                  

                                                                                      ΝΩΝΤΑΣ ΤΣΙΓΚΑΣ