Έφυγαν από τη ζωή νέοι ακόμα—και στην ακμή της δημιουργίας τους μέσα— αυτοί που τα βιβλία τους φαίνονται εδώ. Δυο κατά το ήμισυ Έλληνες και ένας αγγλο-αμερικανός. Η Νίκη Μαραγκού εκ μητρός Κοζανίτισσα, ο Τόνυ Τζαντ και ο Ρουμάνος Παναΐτ Ιστράτι με τις ελληνικές εκ πατρός καταβολές που έφυγε πιο νέος απ’ όλους. Στο κομοδίνο των ολιγοήμερων, μετά σποραδικών βροχών και καταιγίδων, φθινοπωρινών πες διακοπών της περασμένης βδομάδας. Συντροφιά ανάμεσα σε βροντές και νεροποντές… Πόσο ώριμη ποιήτρια η Μαραγκού από πολύ νέα, τι θαυμάσια Ελληνίδα της διασποράς, τι ζωντανή ύπαρξη σ΄ αυτά τα προσκυνηματικά επιγράμματα-ποιήματα-σύντομα χρονικά.
Όμως εκείνος που με συγκλονίζει τούτον τον καιρό, και δεν φαίνεται εδώ πέρα, δεν είναι άλλος από τον Γκεόργκι Γκοσποντίνοφ που έλαβε, επαξίως λίαν, το φετινό Πούλιτζερ. Το βιβλίο του «Περί φυσικής της μελαγχολίας» ένα διαμάντι. Βαλκάνιο και παγκόσμιο μαζί. Τέλεια δουλεμένο και ευρηματικό. Το διαπλανητικό Βόγιατζερ της βαλκάνιας μνήμης. Ελληνική μυθολογία, βαλκάνιοι μύθοι, Πέρεκ, Προυστ, Μπόρχες κ.α. Όλοι εδώ. Δίχως αγκυλώσεις και εμμονές. Γράφει: «Δεν μπορώ να ξεχάσω τις γριές της παιδικής μου ηλικίας που κάθονταν μπροστά από τα σπίτια τους ή αυτούς που αργά το απόγευμα μαζεύονταν μπροστά από το μπακάλικο στην πλατεία, κάπνιζαν φτηνά τσιγάρα και ανακάτευαν με ξυλάκια το χώμα μπροστά απ’ τα πόδια τους, τους ανώνυμους και άγραφτους φιλοσόφους της κάθε μέρας. Σε αυτά τα μέρη η ζωή είναι μικρή, αλλά η μέρα κρατάει αιώνες».
Νιώθω πως το προχωρώ στάγδην ενδοφλεβίως το βιβλίο του. Ας κρατήσει έναν αιώνα, τουλάχιστον …η ανάγνωση.
