Ράλλη Κοψίδη, ΧΩΡΙΣ ΤΙΤΛΟ, (1978), Εθνική Πινακοθήκη
Ένα έργο του Ράλλη Κοψίδη (1929-2010) που φιλοξενείται στην Εθνική Πινακοθήκη. Σύνθεση σπαρακτική: Γηρατειά και παιδική ηλικία. Η μαυροντυμένη γερόντισσα με το σκαμμένο πρόσωπο και τα καθηλωμένα, στη μορφή και το σώμα της, βάσανα. Η κούκλα, στην αγκαλιά της, τόσο παράταιρη. Χωρίς να μπορεί να προσφέρει καμιά χαρά. Σαν ταφικό ειδώλιο στα χέρια της γριάς γυναίκας… Σε μια αποθήκη με στοιβαγμένα ξύλινα κουτιά. Κάτι σαν μετακόμιση που ετοιμάζεται ή άδεια κιβώτια της «ξένης βοήθειας» (της UNNRA ας πούμε) που έχουν ανοιχτεί και αδειάσει. Έχει μοιραστεί το περιεχόμενό τους και η γυναίκα έχει κρατήσει μοναχά αυτήν την άχρηστη κούκλα πάνω στην ποδιά της. Το σκηνικό όχι σε σκοτεινό υπόγειο μέσα μα σε καθαρό και ολοφώτεινο ερημότοπο. Ένα ξερόχορτο στο πλάι μ’ ανθισμένη πάνω του μια στάλα αίμα. Κάποιον θα τον κέντησαν τα αγκάθια... Κι αμέσως στο νου μου ήρθε Η Κόλαση του W. B. Yeates, γραμμένη στο τέλος του βίου του ποιητή:
Ὧ Θεέ μου,
Λευτέρωσε τὴν ψυχή τῆς μητέρας μου ἀπὸ τὸ ὄνειρό της!
Τὸ ἀνθρώπινο εἶδος δὲν μπορεῖ νὰ κάνει τίποτα πιά. Ἀπάλυνε
τὴ δυστυχία τῆς ζωῆς καὶ τὴν τύψη τοῦ θανάτου*.
*Σε δική μου απόδοση.
