Στα Τετράδιά του ο Ίων Δραγούμης σημειώνει κάποτε όνειρα δικά του ή οικείων του προσώπων. Πιο συχνά, όνειρα της Μαρίκας Κοτοπούλη αφού είναι ο άνθρωπος που τον συντρόφεψε και, κυρίως, συγκατοίκησε μαζί του περισσότερο καιρό από κάθε άλλον στην ενήλικη ζωή του.
Γράφει λοιπόν, ανάμεσα σε άλλα, στην εγγραφή Μάρτης 1916, σε στιγμή που οι διαδικασίες για τον «εθνικό διχασμό» επισπεύδονται και τα μοιραία γεγονότα είναι προ των πυλών:
Στό ὄνειρό της ἔβλεπε, ἔβλεπε πράματα, δράματα καὶ ταξίδια. Πήγαινε μαζί μου στὴ Ρωσία καὶ οἱ σιδηρόδρομοι ἤτανε πλατιοί καὶ ἐκεῖ μ’ ἔκαμαν, λέει, πρωθυπουργό. Εἶχαν ἔλθει καὶ οἱ μαλλιαροί στὴ Ρωσία καὶ γύρευαν νὰ κάνουμε ἕνα περιοδικό καὶ μὲ προσκυνοῦσαν σὰν προστάτη τους. Καί εἶχε βγεῖ καὶ ἕνα γραμματόσημο μὲ τὸ κεφάλι μου μέσα σ’ ἕναν ἥλιο ποὺ ἦταν σὰν ἀληθινός καὶ φώτιζε καὶ ἔκαιε. Καὶ ἐνῶ κοιμοῦνταν εἶπε· «Τὸν ἀναγνώρισαν πιὰ οἱ Ἕλληνες τὸν Ἴωνα» καὶ ἦταν σὰν εὐχαριστημένη, ἄν καὶ τὸ προσωπάκι της ἐξακολουθοῦσε νὰ ἔχει ἐκείνη τὴν ἔκφραση ὅταν, κοιμισμένο βλέπει, πάρα πέρα, συνέχιζε μὲ ενδιαφέρον ἄπειρο τὸ ὅραμά της καὶ τὸ ταξίδι μας. Ἀγαπημένη μου γυναῖκα!
Λοιπόν, το όνειρο της Μαρίκας βγήκε αληθινό έναν αιώνα αργότερα: Το 2020, στα 100 χρόνια από το θάνατό του (διάβαζε τη δολοφονία του), τα ΕΛΤΑ κυκλοφόρησαν δυο γραμματόσημα με τη μορφή του και φάκελο πρώτης ημέρας κυκλοφορίας που τα διέθεσαν τακτοποιημένα μέσα σε καλαίσθητο μικρό ντοσιεδάκι. Δεν το έκαναν ασφαλώς Ρώσσοι ούτε και οι «μαλλιαροί» (δηλαδή οι σκληροί δημοτικιστές…) μα ένας Ελληνικός οργανισμός όπως τα Ταχυδρομεία. Δεν είχε -ασφαλώς- όλο αυτό τη ονειρική μεγαλοπρέπεια που διαβάσαμε πιο πάνω.
Αποτελούσε όμως μια αναγνώριση του Δραγούμη. Μεγαλύτερη βαρύτητα ή σημασία ίσως θα αποκτούσαν ένα συνέδριο, κάποια ημερίδα ή ένας τιμητικός τόμος από τη Βουλή των Ελλήνων, κάποιο Πανεπιστήμιο κλπ.
Εκείνη τη χρονιά η ΑΣΚΣΑ, όπου απόκειται το Αρχείο του από το 1959, διοργάνωσε στην Αθήνα την εξαιρετική έκθεση Ίων Δραγούμης: Στο Μεταίχμιο Ανατολής και Δύσης (15 Οκτωβρίου 2020 – 15 Ιανουαρίου 2021) ΚΛΙΚ ΕΔΩ και Τιμητικό λεύκωμα ΚΛΙΚ ΕΔΩ μαζί με θεματικές τράπεζες/ομιλίες (με τους Πρέσβεις ε.τ.: Αικ. Μπούρα, Θ. Ν. Σωτηρόπουλο, Αλεξ. Αλεξανδρή) ΚΛΙΚ ΕΔΩ που, δυστυχώς, συνέπεσαν με τα περιοριστικά μέτρα κατά της πανδημίας. Η έκδοση των «Κρυμμένων» ημερολογίων του, τον Ιούνιο του 2021 από τις εκδόσεις Πατάκη ΚΛΙΚ ΕΔΩ, ίσως θα πρέπει να λογαριάζεται επίσης ανάμεσα στα καμωμένα με θετικό πρόσημο…
Όλα τα παραπάνω ίσως συνιστούσαν τις θερμαντικές ακτίνες από έναν μικρό ήλιο βγαλμένο από το όνειρο εκείνο της Μαρίκας Κοτοπούλη.
