Κυριακή 28 Σεπτεμβρίου 2025

Ημερολόγια αποχωρισμού (1)

 


 

Στον αγαπημένο φίλο Νίκο Δήμου

που έγραψε -ανάμεσα σε πλείστα όσα άλλα!-

και την πιο δυνατή ποιητική συλλογή  

για τις γάτες της ζωής του στα ελληνικά,

 

Και στην Τίγρη μου πάντα…

 

 


ΤΡΑΒΑΜΕ Ο ΚΑΘΕΙΣ ΤΟΝ ΔΡΟΜΟ ΤΟΥ. Ιδίως μέσα στην τελευταία πενταετία  όπου άλλαξαν τα πάντα θαρρείς και η αποξένωση φύτρωσε και άπλωσε, στην ανθρωπότητα μέσα, φίδι φαρμακερό. Θάνατοι, απώλειες λαβαίνουν το μερίδιό τους σε χρονικές διαστάσεις μετεικάσματος  δευτερολέπτων. Νέοι άνθρωποι, φίλοι αρρωσταίνουν και πεθαίνουν (κι ακούς οι −σταθερά και παντού απαντώμενοι− ηλίθιοι να συνεχίζουν: «Μπολιασμένος;»). Διαγράφεται μια πορεία προς το επέκεινα σιωπηλή και μοναχική όλων μας.  Μήπως όμως πάντα έτσι δεν ήταν αυτό;

Εξηγούμαι: Να την, φαινομενικά ήσυχη,  ξαπλωμένη εδώ πλάι μου όπως επί δεκατρία συναπτά έτη η Tίγρις. Σύντροφός  (και μούσα το λέω ειλικρινέστατα − γράψε το μελλοντικέ ανύπαρκτε και αχρείαστε  βιογράφε μου) στο «υπερώον» της (οικειοθελούς) μάκρυνσής μου από τον κόσμο. Αμετανόητος ωτακουστής των τηλεφωνημάτων μου, θεατής των τρομερών θυμών μου, παρατηρητής της αγωνίας μου, της αδιάκοπης και ματωμένης δουλειάς μου. Σύντροφος καλός κι αγαπημένος. Καλωσόριζε τα βιβλία των φίλων που κατέφθαναν συχνότατα και τύχαινε ν’ αποτεθούν στον πάγκο. Καθόταν να φωτογραφηθεί με πόζες βαθυστόχαστες (έχουν τα τεκμήρια οι φίλοι−έφταναν σ’ εκείνους ως αποδεικτικό της παραλαβής). Ζήλευε τις φρικτές πολυλογίες μου (απαιτούσε το δικό της χρόνο και κοπανιόταν με φόρα πάνω στις πόρτες μέχρι να κλείσω το τηλέφωνο).

Τώρα άρρωστη πια (εμφανέστατα εδώ και δεκαπέντε μέρες και με διαγνωσμένο «κάποιο λέμφωμα»). Τα προοίμια φαίνονταν λίγο νωρίτερα αλλά ο (κάθε) οικείος (ακόμα κι αν είναι γιατρός) ανεξάρτητα αν πρόκειται για άνθρωπο ή ζώο διαλέγει (συνήθως)  να  αυταπατάται.

Κάθεται λοιπόν εδώ δίπλα μου κι έχει ακουμπήσει πάνω στο βιβλίο της αγαπημένης μου Μαργαρίτας Γιουρσενάρ. Δεν παραλείπει μέσα στα ζόρια της να γουργουρίσει. Ακόμα και να κάνει, καμιά φορά,  εκείνη τη σκλαβωτική της «ματιά». Πρώτα με το ένα μάτι κι έπειτα με τα δυο. Το Τιγράκι ανασαίνει γρήγορα. Και δεν τρώει, κάνει συχνά εμετούς, πίνει μόνο νερό τρεχούμενο από το λάστιχο στο μπαλκόνι, θέλει να ακούει το νερό να τρέχει. Δυο μέρες τώρα την απόκτησε αυτή την παραξενιά. Δεν έπινε καθόλου νερό. Ενέσεις κλπ. δεν ωφελούν (Ευχαριστώ Νίκη Θ., Γεωργία Μ., ευχαριστώ Βιβή Π. − τις φίλες κτηνιάτρους της που -μάς και τήν - συμπαραστέκονται). Έχει το μισό βάρος από αυτό που είχε στις αρχές του καλοκαιριού και έχει αφεθεί..

Ανοίγω το βιβλίο της Μαργαρίτας στο «Το συμπόσιο των ζώων». Διαβάζω στο τέλος: Ξαφνικά ο Όλυμπoς των πουλιών, το Πάνθεον των αγρίων ζώων αδειάζει ως δια μαγείας, και βρίσκομαι στον κήπο της Ορανζερί, μια φθινοπωρινή μέρα, δίπλα σε μια σεζλόνγκ στην οποία είναι ξαπλωμένος ένας άρρωστος γέρος κάτω από μια καρό κουβέρτα. Τα μεγάλα χέρια του, επιβλητικά όπως ενός πρώην σιδερά, είναι ακουμπισμένα στα λιπόσαρκα γόνατα του, και χαϊδεύει με αργές, αφηρημένες και  μελαγχολικές κινήσεις ένα γατάκι με κίτρινο, μαδημένο τρίχωμα, ένα ψωριασμένο γατάκι, που τρέμει από τον πυρετό και σίγουρα δεν θα αργήσει να πεθάνει.

Κι εγώ να ελπίζω (παραδέρνοντας) στις έξη ακόμα ζωές της που της απομένουν και δεν τις χάρηκε… Και να τα λέει αυτά ένας γιατρός που δεν σκέφτηκε ποτέ έτσι για κανέναν από τους ασθενείς του που χάθηκαν στη διαδρομή μιας θητείας σαράντα πια χρόνων…

 

  

Σάββατο 27 Σεπτεμβρίου 2025

Μνήμη Ιωάννη Καποδίστρια …παράδοξη

 

ΟΙ ΦΥΛΑΚΕΣ ΤΗΣ ΑΙΓΙΝΑΣ ΠΟΥ ΗΤΑΝ  ..ΟΡΦΑΝΟΤΡΟΦΕΙΟ 

 

 

Τ’ γίου τ’ γώνα κόμα σφύριζαν τ βόλια.

Κα τότε μέσα στ χλωρά το Πόρου περιβόλια

σ’ σέ γυρίσαν ο  λληνες τ νο, κα νέοι κα γέροι,

κι πό τς κιτρολεϊμονιές μοσκόβολο τ γέρι

μοσκόβολο τ σκόρπισε στ Γένος τ’ νομά σου.

Κι φτασες. Κι γειρε κα φίλησε τ γόνατά σου

κα χώρα. Κα γρικήθηκε φωνή της τν έρα

γιομίζοντας, πόνου φωνή κα νασασμο:

—Πατέρα!—

Κωστής Παλαμάς, Λόγος για τον Καποδίστρια
όταν του στήθηκε το άγαλμα στην Κέρκυρα

 

 


ΤΡΙΑ ΧΡΟΝΙΑ ΠΡΟΤΟΥ −σαν σήμερα, στις  27 Σεπτεμβρίου 1831− δολοφονηθεί, ο Ιωάννης Καποδίστριας  αποφάσισε να χτιστεί στην Αίγινα, την τότε πρωτεύουσα του Ελλαδικού Κράτους, ορφανοτροφείο-εκπαιδευτήριο για τα 500 περίπου ορφανά ελληνόπουλα που πουλήθηκαν ως σκλάβοι στις αγορές της Αιγύπτου και είχε κατορθωθεί να περισυλλεγούν.  Το Ορφανοτροφείο της Αίγινας ήταν το πρώτο ελληνικό δημόσιο κτίριο που κατασκευάστηκε με εντολή του Κυβερνήτη. Το κτίριο, εκτός από το ορφανοτροφείο, θα στέγαζε επίσης αλληλοδιδακτικά σχολεία, επαγγελματικά εργαστήρια εκμάθησης τεχνών, τη Δημόσια Εθνική Βιβλιοθήκη, το Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο, το Εθνικό Τυπογραφείο και το Εθνικό Ωδείο. Μετά τον θάνατο του Καποδίστρια αυτά ξεχάστηκαν. Το 1834-37 το συγκρότημα στέγασε τη Σχολή Ευελπίδων. Το 1861-66 λειτούργησε ως λοιμοκαθαρτήριο και ψυχιατρικό άσυλο. Το 1869 φιλοξένησε πρόσφυγες από την Κρήτη ενώ από το 1880 πια, και μέχρι το 1985, μετατρέπεται σε φυλακές υψίστης ασφαλείας για ποινικούς και πολιτικούς κρατούμενους. Ένα αληθινό κολαστήριο βασανισμών και εκτελέσεων μέσα σε σκληρές και απάνθρωπες συνθήκες κράτησης. Κατά την περίοδο του εμφυλίου έγιναν εκεί πολλές εκτελέσεις πολιτικών κρατουμένων θανατοποινιτών.

 

 

Είναι να απορεί κανείς πώς το όραμα του Καποδίστρια εξευτελίστηκε τόσο από τους επιγόνους. Πώς η χειρονομία αγάπης προς τα ελευθερωμένα σκλαβόπουλα ως σύμβολο της ανόρθωσης του γένους με την Παιδεία, την Αγάπη την Αλληλεγγύη, την κρατική μέριμνα, κατάντησε τσεκούρι στα χέρια του δήμιου, κάγκελο σε σιδερόφρακτα παράθυρα και πόρτες, βαριά αλυσίδα που δένει ανθρώπους…

Η διαχρονική  κατάντια της Ελλάδας στην ιστορία ενός μονάχα κτιρίου.

Κι ο φόνος του Κυβερνήτη στο Ναύπλιο πάντοτε μια πληγή…

 


 

 Φωτογραφίες: Νώντας Τσίγκας, Σεπτ. 2025

  

Πέμπτη 25 Σεπτεμβρίου 2025

Μόνη μου έγνοια ο ψαράς...

 

 

 

 

Στον Αργύρη Βαϊνα και τον Γιώργο Παπασυμεών

Να γιατροπορευτούν!

 

Χαρίεν του πρωινού θέμα. Η −επαχθέστατα πλέον− τουριστική πλαζ της Περαίας, ως πέρα έρημη ακόμα… Τα νερά στη θάλασσα γαλήνια και καθαρά (όσο γίνεται). Ο άνθρωπός μας, σε μεστή τρίτη ηλικία, με τέλεια επίκυψη γυμναστή ή γιόγκι, σχηματίζει ορθή γωνία άψογη. Σκυμμένος, όσο πρέπει, με το φτυαράκι του ανασηκώνει υπομονετικά άκρη άκρη την άμμο εκεί όπου σκάει το κύμα (όταν σκάει), να βγάλει το σκουλήκι, να δολώσει παραγάδι.

Μπροστά του η ανατολή (μα δεν την κοιτά), πέφτει ο ήλιος στοργικά και τον λούζει, πνέει ένα ήρεμο αεράκι. Πίσω του η δύση με τα λυπητερά μελλοντικά υποσημαινόμενα…

Αλλά τώρα μιλούμε για τα στιγμιαία και βραχυπρόθεσμα ευφρόσυνα, τουτέστιν τούτος εδώ θέλει να πάει για ψάρεμα. Αυτός είναι ο σκοπός και το θέμα του επίμονου ερασιτέχνη ψαρά. Κι εγώ προτιμώ να στέκομαι, να τον κοιτώ και να μη σκέφτομαι τίποτε άλλο. Και να με νοιάζει μοναχά αν αύριο αυτός θα κατορθώσει θα ρίξει κανένα ψάρι στο τηγάνι…

 


 

…Γιατί δεν θέλω να σκέφτομαι…

 

…Τον κοντό, αλιτήριο, πρώην πρόεδρο της Γαλλίας, που έφαγε οριστικά πέντε χρόνια φυλακή (!) «για σύσταση εγκληματικής οργάνωσης» (χρηματισμός-ενθυλάκωση χρημάτων του μακαρίτη Καντάφι). Και δεν θέλω να σκέφτομαι πως αυτός ο τύπος, ανεβασμένος λέει σε μια καρέκλα, χοροπηδούσε μπροστά στον ενεώτα πρωθυπουργό της Ελλάδας (ΓΑΠ) για να τον υποχρεώσει, με τη λέξη «βλάκα!» που ξεστόμιζε συνεχώς, να οδηγήσει τη χώρα του στο ΔΝΤ. Τα κατάφερε τότε ο Σαρκοζί. Τώρα και η δική του χώρα οδεύει προς  τα κει και ο ίδιος …«στην ψειρού»!

Και ούτε το κακό που μας βρήκε και λέγεται Τραμπ θέλω να σκέφτομαι… Που αφαίρεσε, λέει, από τη συλλογή των πορτρέτων των προέδρων στον Λευκό Οίκο τη φωτογραφία του προκατόχου του Τζο Μπάιντεν και την αντικατέστησε με τη φωτογραφία ενός μηχανικού μολυβιού (επειδή τάχα εκείνος υπέγραφε ότι του έδιναν). Θυμάμαι ακόμα με δέος τις δικές του τεράστιες πριονωτές υπογραφές, μέσα στα γήπεδα στην αρχή της εφιαλτικής, όπως προοιωνίζεται, δεύτερης θητείας του στην Προεδρία των ΗΠΑ.