Πέμπτη 12 Μαρτίου 2015

Του πολέμου...


...από τον I. Πολέμη!



Αφιερώνεται σε όλους τους λιποτάκτες του κόσμου
            σαν ελάχιστη ένδειξη συμπάθειας, κατανόησης, παρηγοριάς…

                                   









[...] Η ποίησή του χαρακτηρίζεται από ευαισθησία και καλοσύνη, στοιχεία άλλωστε που χαρακτήρισαν και την ίδια του τη ζωή.
              [ από τη Wikipedia ]





 O ανδριώτης ποιητής Ιωάννης Πολέμης (1862-1924) έχει στοιχειώσει την μνήμη μου (σχολικές εορτές και τα τοιαύτα). Και ποιός δεν θυμάται τα παρακάτω στιχάκια που ανήκουν στην ..."διαπαιδαγωγική" του στιχουργία και παραγωγή;
 

[...] Τί εἶναι ἡ πατρίδα μας; Μὴν εἶν᾿ οἱ κάμποι;
Μὴν εἶναι τ᾿ ἄσπαρτα ψηλὰ βουνά; [...]

***
[...] «Μὴ σκιάζεστε στὰ σκότη! Ἡ λευτεριὰ
σὰν τῆς αὐγῆς τὸ φεγγοβόλο ἀστέρι
τῆς νύχτας τὸ ξημέρωμα θὰ φέρει».

                                                           ***
Ποτὲ δὲ θὰ πειράξω
τὰ ζῶα τὰ καημένα,
μὴν τάχα σὰν ἐμένα
κι ἐκεῖνα δὲν πονοῦν;
Θὰ τὰ χαϊδεύω πάντα,
προστάτης τους θα γίνω.
Ποτὲ δὲ θὰ τ᾿ ἀφήνω
στοὺς δρόμους νὰ πεινοῦν [...].

***

[ "Αναλυτικόν Πρόγραμμα Γραμματικής των Α΄, Β, Γ΄ Τάξεων"

ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΒΑΣΙΛΕΥΣ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ 

 Έχοντας υπόψει το Β. Διάταγμα της 1ης Σεπτεμβρίου 1913 περί ορισμού των μαθημάτων, του δι' έκαστον τούτων προς διδασκαλίαν αναγκαίου χρόνου κλπ προτάσει του Ημετέρου επί των Εκκλησιαστικών και της Δημοτικής Εκπαιδεύσεως Υπουργού αποφασίζομεν και διατάσσομεν: (...) κλπ κλπ.]
  
Ένα "σωσμένο" -εννοώ πως δεν παραδόθηκε στα ποντίκια- κιτάπι απο το σχολείο του χωριού μου ξεφυλλίζοντας, βρήκα ν' αναπαύεται στις σελίδες του ανάμεσα ιδιόγραφο ποίημα, που προφανώς αντέγραψε δάσκαλος και αποδίδεται στον Ιωάννη Πολέμη (πόσο βαθιά μέσα μου εύχομαι να αποτελεί αυτό κάποια τυμβωρυχική λαθροχειρία, μια ζαβή παρανάγνωση, κάτι το ψευδεπίγραφο...)


Όνομα και πράμα ...Πολέμης ο ποιητής. Θα μου πέιτε o tempora o mores  αλλά οποία αναντιστοιχία με εκείνο το  "ευαισθησία και καλοσύνη". Ο καιροί έρχονται από την κρεατομηχανή και οδηγούν στην κρεατομηχανή του Α΄και Β΄ "Μεγάλου Πολέμου". Θ' ακολουθήσει βέβαια στην Ελλάδα το δράμα της Μικρασίας με το Σαγγάριο κι ένας ύστερα καταστροφικότατος εμφύλιος. Κι η μάνα [ ώ, η φρικτή μάνα του ποιήματος ...]  που μήτε τη μοίρα ένος καημένου ζώου δεν φυλάγει ( "θα τα χαϊδέυω πάντα προστάτης τους θα γίνω...για τον "τρέσαντα, ρίψασπι, λιποτάκτη κλπ" γυιό της! Το παγωμένο εκείνο ξέπνοο  και πλησίστιο στο θάνατο ανθρώπινο απομεινάρι που της χτυπά την πόρτα.

Αφύσικα πράγματα που 'χουν τη σημασία τους βέβαια...

"Απολαύστε" με ...ρίγη, ναυτία και σύγκρυο: 





  O λιποτάχτης

Ένας μονάχα ελιποτάχτησε,

Πέταξε κάπου το ντουφέκι

Στης νύχτας το σκοτάδι μπλέκει

Τρέμει όπως θα ’τρεμε στον άνεμο

Πριν σβύσει η λάμψη του κεριού

Παίρνει το δρόμο του χωριού.



 
«Ποιός κρούει τη θύρα;» «Άνοιξε μάνα μου

δεν είναι κλέφτης μήτε ξένος

ο γυιός σου κρούει καταδιωγμένος!

Άνοιξε μάνα μου, μ’ εβράχνιασε

το κρύο, μ’ έπνιξε ο ιδρώς

μ’ εβαλ΄ο θάνατος εμπρός».





«Εμένα ο γυιός μου είναι στον πόλεμο

νάτο το ξέστρωτο κρεβάτι

τη θύρα ελάθευσες διαβάτη.

Εμένα ο γυιός μου είναι στον πόλεμο

κι ίσως ποτέ δεν θα τον δω

δεν είσαι σύ. Φύγ’ από ’δώ!».



ΣΗΜ. Τα χαρακτικά προέρχονται από τις Εννέα ζωγραφιές του Clifford Harper στο βιβλίο "Ο άγνωστος λιποτάκτης", εκδόσεις Πειρατές της ημισελήνου [ανάρτηση στο  blog: fanzinita.blogspot.gr ].

6 σχόλια:

  1. Tώρα οι μανάδες κλαίνε που τα παιδιά τους φεύγουν να υπηρετήσουν τη μονοετή στρατιωτική θητεία τους σε καιρό ειρήνης. Επ' αυτού ...ουδέν σχόλιον.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Δεν ήταν φυσικά του παρόντος να το σχολιάσω το συγκεκριμένο...
      Ανήκει στα φαιδρά καθέκαστα της ελληνικής φωλεάς εκτροφής μπέμπηδων και μπαμπαδομαμάδων" με όλα τα αρωστημένα {περισσότερα] και τα καλά της επίσης [πολυ λιγότερα] Έχουμε να κάνουμε φυσικά με μια καλώς διαωνιζόμενη -κοινωνικώς επιτρεπτή κια αρμοστή- μέγγενη στοργής, αγάπης ΚΑΙ ΜΙΣΟΥΣ. Αλλά και μια μικρογραφία ..."μαφίας" (αρκει να θυμηθουμε στη Μάνη και στην Κρητη τι σήμαινε η ο ι κ ο γ έ ν ε ι α).

      Αλλά αυτή η αφύσικη ευκολία της απόρριψης του λιποτάκτη στο παραπάνω ποίημα μου την έδωσε για τα καλά στα νεύρα!
      Κι ο Πολέμης φυσικά απλώς με απογοήτευσε...

      Διαγραφή
  2. Και τώρα αγαπημένε μου φίλε που μου ήρθε στο νου ο καλός (;) στρατιώτης Σβέικ του Χάσεκ τι κάνουμε μου λες; Πως σφάζουνται μέσα μου οι δυό αυτoί όπως θάγραφε κι ο Καζαντζάκης;

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Επειδη δεν μπορεί ο Χασεκ να μην έγραψε τον "Καλό στρατιώτη..."...
      Ελπιζω το παραπανω ποιημα να μην είναι του Πολέμη.
      Αλλιως θα πρέπει υποχρεωτικά να γίνει ΑΝΗΛΕΗΣ σφαγή υπέρ του αγαπημένου -και αρκετά τρελού- Γιάροσλαβ...

      Διαγραφή
  3. Το ποίημα έχει συνέχεια που δεν βλέπω. Η τελευταία στροφή που αρχίζει
    Κανένας δεν ελιποτακτησε...
    Την εχετε;

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Όπως θα έχετε διαπιστώσει το ποίημα το βρήκα αντιγραμμένο σε χειρόγραφο. Μια μικρη ανθολογία ποιημάτων του Ι.Π. που έχω στη διάθεσή μου δεν το περιλαμβάνει. Δεν φανταζόμουν πως το ποίημα θα έχει συνέχεια [προς τα πάνω...] . Πάντως αν υπάρχει γνωστός στίχος "Κανένας δεν ελιποτάχτησε" κι αμέσως μετά ακολουθεί το "Ενας μονάχα ελιποτάχτησε" σκέφτομαι πως ο ...ίδιος ο Πολέμης είναι η άκαρδη μάνα του στρατιώτη!

      Διαγραφή

Παράκληση να τηρούνται οι κανόνες της πολιτικής σχολίων που ισχύουν. Σχόλια με υβριστικό, προσβλητικό ή παρόμοιο περιεχόμενο δεν γίνονται αποδεκτά και επομένως θα διαγράφονται.