"Σκοτώθηκε ένα τέρας"...

_____________________________________________________________________________

ΑΥΤΑ ΠΟΥ ΔΕΝ ΓΡΑΦΕΙ Η ΕΠΙΣΗΜΗ ΙΣΤΟΡΙΑ * ΠΟΥ ΔΕΝ ΞΕΣΤΟΜΙΖΟΥΝ "ΟΙ ΔΙΑΚΕΚΡΙΜΕΝΟΙ ΙΣΤΟΡΙΚΟΙ" * ΑΥΤΑ ΠΟΥ ΔΕΝ ΕΜΑΘΑΝ ΟΙ ΕΛΛΗΝΕΣ ΕΔΩ ΚΑΙ ΕΚΑΤΟ ΧΡΟΝΙΑ* ΓΙΑ ΤΟ ΚΑΘΕΣΤΩΣ ΤΟΥ "ΕΘΝΑΡΧΗ" ΚΑΙ ΤΟΝ ΣΤΕΝΟ ΕΝΑΓΚΑΛΙΣΜΟ ΤΟΥ ΜΕ  ΥΠΑΝΘΡΩΠΟΥΣ ΣΑΝ ΤΟΝ "ΓΕΝΝΑΙΟ" ΠΑΥΛΗ ΓΥΠΑΡΗ ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΣΗ ΓΩΝΙΑ ΤΗΣ ΚΡΗΤΗΣ...

____________________________________________________________________________

 Μέλη της οικογένειας Δραγούμη  μετά την κηδεία του Ίωνος. Ο πατέρας του  Στέφανος και η μητέρα του Ελίζα στο μέσον. Η θεία Μαρίκα δεξιά, (πιθανότατα) η αδελφή του Έφη αριστερά με τις δυό θυγατέρες της (μπροστά). Τα παιδιά χαμογελούν...

                                                                      [ Φωτογραφία από το Αρχείο Ίωνος Δραγούμη - Γεννάδειος βιβλιοθήκη, ΑΣΚΣΑ]                                         
                                     

«Μετά την εκτέλεση του Ίωνα ο Γύπαρης φώναξε έναν αυτόπτη μάρτυρα της δολοφονίας και του είπε να μην καταθέσει στο δικαστήριο όσα είχε δει. Του είπε ότι ο Ίων είχε προβάλλει αντίσταση και ότι είχε βρίσει τον Βενιζέλο. "Σκοτώθηκε ένα τέρας" του είπε, εννοώντας τον Ίωνα. "Δεν χρειάζεται τώρα να πάρεις στο λαιμό σου αθώους ανθρώπους"»

Σημείωμα της αδελφής του Ίωνος, Έφης Καλλέργη-Δραγούμη

 γύρω από τις συνθήκες της δολοφονίας 

- από την  έκθεση του εισαγγελέα Δεσποτόπουλου, το 1921, για το φόνο του Ι.Δ.- 

[...] Ήτο δευτέρα πρωινή της 1^ης Αυγούστου 1920. Η οικογένεια του Στεφάνου Δραγούμη […] συνηγμένη εν την εν Κηφισία οικία της, διήρχετο ώρας φρικτής αγωνίας. Από της εσπέρας της 31^ης Ιουλίου ο υποφρούραρχος ταγματάρχης Λεοναρδόπουλος τηλεφωνικώς είχεν αναγγείλει εις αυτήν ότι ο Δραγούμης ευρίσκεται κτυπημένος εις το Β΄ Στρατιωτικόν Νοσοκομείον. Η οικογένεια εν τούτοις, αδυνατούσα να εννοήση τήν έκτασιν του ανοσιουργήματος, υπέθεσεν ότι επρόκειτο περί μιας εισέτι εκ των τόσων συχνών τότε απελάσεων και εξοριών, και έσπευσε να στείλη ενδύματα και χρήματα. Την βαθείαν πρωινήν ώραν έξωθι της οικίας Δραγούμη «εστάθη εις στρατιώτης». Όπισθεν τούτου ανέμενον ο Ταγματάρχης Λεονάρδος επ’ αυτοκινήτου μετ’ άλλων αξιωματικών. Η θύρα ηνοίχθη και ο στρατιώτης εκτελών δοθείσαν διαταγήν, αναγγέλει βαναύσως εις την οικογένειαν ότι «ο Δραγούμης θα ταφή την πρωΐαν μεταξύ εβδόμης και ογδόης ώρας. Εάν θέλη να μεταβή εις το νεκροταφείον, άλλως θα εθάπτετο και άνευ της παρουσίας της».  

Η Ευφροσύνη Καλλέργη, αδελφή του Δραγούμη, ήτις μας μεταδίδει τας πληροφορίας ταύτας, μετά των ετέρων δύο αδελφών της και του Σουλιώτου-Νικολαΐδου, χωρίς να είπωσι τίποτε προς τον Στέφανον Δραγούμην, δι’ αυτοκινήτου, ακολουθούμενοι υπό των ανωτέρω αξιωματικών, μεταβαίνουσιν εις το νεκροταφείον. Σκότος ψηλαφητόν ηπλούτο εις όλη την πόλιν. Τα φώτα των οδών ήσαν εσβεσμένα πανταχού. Πυκναί ομάδες Κρητών χωροφυλάκων και στρατιωτών του Γύπαρη, εξ εκατόν και πλέον οπλοφόρων εκάστη, επλανώντο εις το πυκνόν εκείνο σκότος «φρουροί άγρυπνοι του αιματοβαφούς εκείνου καθεστώτος». Πολίτης ουδείς εις τας οδούς των Αθηνών. Αι φρουραί εκείναι ηπλούντο μέχρι του νεκροταφείου Αθηνών, παρά την είσοδον του οποίου ένας αξιωματικός, εκτελών χρέη Κερβέρου του Άδου, διέκοπτε με τον μονότονον και νευρικόν κτύπον των βημάτων του την μυστηριώδη και παγεράν σιγήν  του αιωνίου ασύλου της ανθρωπίνης δυστυχίας (Βενιέρης). Εκεί εις το Νεκροσκοπείον, πεταγμένος εις μίαν γωνίαν σαν σκυλί, χωρίς κανένα σκέπασμα, θεόγυμνος, έκειτο ο νεκρός του Ίωνος Δραγούμη (Βενιέρης), πλέων εις το αίμα του… (Καλλέργης).

"Μπροστά στο σπίτι μας την ημέρα του φόνου 31 Ιουλίου/13 Αυγούστου 1920. 26 Λεωφ. Αμαλίας 

 [ Φωτογραφία από το Αρχείο Ίωνος Δραγούμη - Γεννάδειος βιβλιοθήκη, ΑΣΚΣΑ]

Περί την Τρίτην πρωινήν ώραν αι αδελφαί του Δραγούμη μετά του Νικολαΐδου φεύγουν εκ του νεκροταφείου όπως ειδοποιήσωσι και τους γονείς των, και βεβαίως όπως προσκομίσωσι και ενδύματα. Ο Νικολαΐδης, επιθυμών όπως όταν επιστρέψη η οικογένεια Δραγούμη εις το Νεκροταφείον, μη ευρεθή προ της φρικώδους γυμνότητος του κατακρεουργημένου πτώματος, διευθύνεται εφ’ αμάξης, ακολουθούμενος από ένα στρατιώτη και ένα πολίτην, προς την οικίαν του Μυράτ, λαμβάνει παρ’ αυτού καινουργή τινά εσωτερικά ενδύματα και μία μεγάλη πετσέταν δια να καλύψη τον καταπληγωμένον λαιμόν, καθώς και έν σινδόνιον, και επανέρχεται εις το νεκροταφείον.

Εκεί καθαρίζουσι και ενδύουσι τον νεκρόν μετά εσωτερικά εκείνα ενδύματα. Μετά μίαν ώραν καταφθάνει εκεί μετά πολλάς περιπετείας, υποκριθείς ότι ήτο ανθοπώλης, ο Βενιέρης, όστις μετά των ανωτέρω περιποιείται τον νεκρόν. Μετ’ όλίγον εξάγουσι τούτον εντός παλαιού τινός φερέτρου έξω του Νεκροσκοπείου, το τοποθετούν επί δύο καθισμάτων, επιδένουσι τας χείρας του νεκρού και τοποθετούσιν εκεί μικρόν τι εικόνισμα. Το αμυδρόν φως ενός μικρού κηρίου μόλις διέσχιζε το πυκνόν σκότος της ώρας κείνης αφήνον να διαφαίνεται άνωθεν της λευκής σινδόνης, ήτις εκάλυπτε νεκρόν και φέρετρον την «γελαστήν μορφήν» του Δραγούμη (Βενιέρης). 

[ Φωτογραφία από το Αρχείο Ίωνος Δραγούμη - Γεννάδειος βιβλιοθήκη, ΑΣΚΣΑ]

 

ΥΛΙΚΟ ΑΠΟ ΤΟΝ ΦΑΚ. 52 ΔΙΚΗ ΓΙΑ ΤΟΝ ΦΟΝΟ ΤΟΥ ΙΩΝΟΣ ΔΡΑΓΟΥΜΗ 1921-1922. 

(Αρχείο Ίωνος Δραγούμη - Γεννάδειος βιβλιοθήκη, ΑΣΚΣΑ)

ΣΗΜ. Ο μόνος πού έχει δημοσιεύσει μέχρι σήμερα τα στοιχεία αυτά είναι ο εξαιρετικός ερευνητής και σημαντικός γραφιάς από τα Σέρρας ο κ. Βασίλης Τζανακάρης. (Στίς σελ.207-221  του βιβλιου του "Δακρυσμένη Μικρασία", 1919-1922, Τά χρόνια που συντάραξαν την Ελλάδα- εκδόσεις Μεταίχμιο 2007). 

                                   Τιμή και αίνος στον άξιο αυτόν άνθρωπο!