Ημερολόγιο ενός Κρατικού Υπαλλήλου

[ΑΠΟΣΠΑΣΜΑ ΧΩΡΙΣ ΣΧΟΛΙΑ*] 

Ο Ι.Δραγούμης [καθιστός στο μέσον]  με άλλους συναδέλφους του του Διπλωματικού Σώματος.

Σεπτεμβρίου 11 [1903]


[…] Ο ένας εργάζεται στο υπουργείο για να ζήση, ο άλλος για να βρη νύφη, ο άλλος για ν’ ανεβή, ο άλλος για να φορή στολή, ο άλλος για να κάνη κάτι, ο άλλος για μη πεθάνη από βαρεμό, ο άλλος για να μη ξοδεύη, ο άλλος για τη δόξα και την τιμή του τίτλου, ο άλλος για να ταξιδεύη. Και ποιός δουλεύει γιατί βλέπει μιαν εικόνα μπροστά του αγαπημένη, τη χώρα ή την πατρίδα; Μ’ όλα αυτά τα μαζώματα γυρεύει η καϋμένη η χώρα να κάμη κάτι και να ζήση. Το ξέρει πως δεν την αγαπά κανείς^. μα τί μπορεί να κάμη; έχει άλλους να χρησιμοποιήση;

       Και είναι κακοί αυτοί γιατί οι περισσότεροι δουλεύουν ψόφια. Και είνε προ πάντων κακοί γιατί δεν την αγαπούν εκείνην. Κ’ εγώ είμαι τέτοιος; Όση ενέργεια δίνω για τη δουλειά της χώρας τη δίνω με την καρδιά μου γιατί μ’ αρέσει εμένα να εργάζομαι χωρίς συμφέρον δικό μου, όπως αρέσει των άλλων να βρουν νύφες, να φορέσουν στολές, να γίνουν πρεσβευτές, να φαίνονται πως έχουν δουλειά, να ταξιδεύουν. Κι ο δικός μου είνε εγωισμός^. γιατί τί δεν είνε; Όλα φεύγουν από τον εαυτό μου όπως κ΄ οι ματιές που ρίχνω γύρω μου από μένα φεύγουν. Ούτε μπορούν να φύγουν από πουθεν’ αλλού.

Κι έτσι δουλεύω καλά, επειδή μ’ αρέσει να δουλεύω καλά, επειδή: α) Αναγκάστηκα να αναλάβω μια δουλειά. β) Αγαπώ εκείνην που γι’ αυτήν εργάζομαι και λυπούμαι βλέποντας πως κανείς δεν την αγαπά και δε δουλεύει χωρίς κάποιο συμφέρον δικό του. γ) Θα γίνει experience η δουλειά μου. Όση ενέργεια δίνω γι’ αυτήν, τη δίνω με την καρδιά μου. Μα δε δίνω όλη την ενέργειά μου. Όταν άρχισα να δουλεύω γι’ αυτήν δεν ήθελα να δουλέψω για κανένα, παρά μόνο για την ψυχή μου. Και τώρα το θέλω αυτό, μα για πολλούς λόγους αναγκάζομαι να δουλεύω. Αλλά τώρα κάπως έπλασα περισσότερο την ψυχή μου και βλέπω πως και η δουλειά μου για τους άλλους πάλι είνε δουλειά για μένα και την ψυχή μου^. λοιπόν θέλω να δοκιμάσω τί μπορεί να βγάλω, τί ζουμί μπορώ να ρουφήξω ή να στείψω απ’ αυτή τη δουλειά, και από την αγάπη μου για τη χώρα. Γι’ αυτό θα δοκιμάσω να δώσω (για λίγον καιρό) όλη την ενέργειά μου για εκείνην […]

                                                             

*Ίων Δραγούμης/Ανέκδοτα ημερολόγια (1902-1908) 

 Φωτογραφία και απόσπασμα από το  Αρχείο Ίωνα Δραγούμη-Γεννάδειος Βιβλιοθήκη.