Νίκος Μαμαγκάκης (1929-2013)
Σήμερα τα ξημερώματα ο Νίκος Μαμαγκάκης έφυγε από κοντά μας. Άφησε πίσω του ένα δυσαναπλήρωτο κενό αλλά και ένα τεράστιο μουσικό έργο που πάντα θα μας συντροφεύει. Καλό ταξίδι...
Δερμάνης Δημήτρης
(αναρτημένο στο facebook του Νίκου Μαμαγκάκη την Τρίτη 23.7.2013)
Η κυρία Π. εξαιρετική φιλόλογός μας στο Λύκειο στα 197 ..τόσα, μια γυναίκα ψηλόλιγνη και στητή, θαρρούσες είχε κάποια συγγένεια με την Ειρήνη Παπά, έκανε δικαιολογημένα συναρπαστική την ανάγνωση και επεξεργασία της «Αντιγόνης» στην τάξη. Αυτή η κ. Π. λοιπόν, είχε μιαν εμμονή την οποία και ευθαρσώς διατύπωνε σε κάθε ευκαιρία. Πίστευε ότι ο σπουδαιότερος εν ζωή Έλληνας μουσικός ήταν ο Νίκος Μαμαγκάκης. Τότε εκείνος είχε πρωτοπαρουσιάσει τον «Έρωτόκριτό» του. Πέρασαν πολλά χρόνια ώσπου να συμφωνήσω απολύτως μαζί της.
Τα τελευταία χρόνια παρακολουθούσα σχεδόν με κομμένη ανάσα την ιλιγγιώδη προσπάθεια του μεγάλου συνθέτη να καταθέσει ολοκληρωμένο το έργο του. Ιδρύοντας την δισκογραφική εταιρεία «Ιδαία» ξανάγραψε-ενορχήστρωσε-διηύθυνε και επανηχογράφησε στο στούντιο αρκετές δεκάδες γνωστά και άγνωστα έργα του σε σχεδόν εκατό ψηφιακούς δίσκους.[Δείτε κατάλογο έργων εδώ: http://mamangakis.weebly.com/deltaiotasigmakappaomicrongammarhoalphaphi943alpha.html ]. Άνθρωπος πληθωρικός και παθιασμένος, επιβλητικός και ίσως με κάποια επιτηδευμένη θεατρικότητα, ειλικρινής και θαρραλέος. Το πρωτοποριακό του έργο ερωτοτροπεί με το χώρο της ατονικής, της σειριακής, της ηλεκτρονικής και της μινιμαλιστικής μουσικής. Ο Νίκος Μαμαγκάκης έγραψε τα πάντα: λαϊκά τραγούδια, μουσική για πάνω από εκατό ταινίες και μεγάλες τηλεοπτικές παραγωγές στη Γερμανία, μεγάλα ορχηστρικά έργα, όπερες, μουσική δωματίου και κυρίως ανεπανάληπτα κιθαριστικά έργα που αποτελούσαν μάλλον την απόλυτη «ειδικότητά του». Υπήρξε αναμφισβήτητα και εξαιρετικός ενορχηστρωτής.
Σεβάστηκε την λαϊκή παράδοση και θωρούσε τα πράγματα από το σωστό τους ύψος. Με πολλή συγκίνηση έπιασα τα τελευταία χρόνια στα χέρια μου τους δίσκους του Οδύσσεια του Νίκου Καζαντζάκη, Εγκώμιο στον Αλέξανδρο Παπαδιαμάντη, Εγκώμια (στους Σεφέρη, Ελύτη, Καβάφη, Μητρόπουλο, Χρήστου, Ξενάκη κλπ) , Τραγούδια της Παράδεισος (παραλλαγές σε ρεμπέτικα τραγούδια).
Ο Ν.Μ. έλεγε: «(…) είμασταν όλοι επηρεασμένοι και από τους λαϊκούς, ειδικά εγώ που συνεργάστηκα και μαζί τους. Έζησα την εποχή τους. Είχα τα βιώματά τους. Δηλαδή κατέβαινα στο υπόγειο εστιατόριο της Ίωνος και έτρωγα φασουλάδα μαζί τους, κατάλαβες; Κι είμαστε ακριβώς του ίδιου φυράματος, είχα τα ίδια λεφτά που είχε την εποχή εκείνη και ο Γρηγόρης Μπιθικώτσης. Δηλαδή ούτε φράγκο! Ζούσαμε στις ίδιες καταστάσεις. Ήμουν ένας πάμπτωχος, περιθωριακός, όπως θέλεις πες το!
Αλλά ήμουν ένας από αυτούς.
Ζούμε σε ένα τηλε-κόσμο, σε έναν τηλε-καιρό, βιώνουμε μια τηλε-αισθητική, τρεφόμαστε με τηλε-πληροφορίες και γενικά ζούμε με προτεταμένη τη λέξη «τηλε-» που αν δεν απατώμαι σημαίνει» εξ αποστάσεως». Δηλαδή ζούμε μια ζωή από απόσταση…»
(από τη Βιογραφία του Νίκου Μαμαγκάκη που έγραψε ο Πάνος Χρυσοστόμου "Νίκος Μαμαγκάκης - Μουσική ακούω, ζωή καταλαβαίνω"-εκδόσεις Άγκυρα)
Ο δημιουργός Νίκος Μαμαγκάκης, αποκλεισμένος εδώ και πολλές δεκαετίες από τα media και τη δημόσια προβολή, πέθανε προχθές πλήρης ημερών. Η αναγγελία του θανάτου του δεν συνοδεύτηκε από αλλεπάλληλες εκπομπές έργων του στο ραδιόφωνο ή την τηλεόραση. Θέλω να διατηρώ την ψευδαίσθηση πως αν εξακολουθούσαν να υπάρχουν ακόμα η ΝΕΤ και η ΕΡΤ, που ως Ιφιγένειες σφαγιάστηκαν άρον-άρον στο βωμό της νέας εκταμίευσης δανεικών από τους «Εταίρους», ίσως θα μάθαινε- έβλεπε- άκουγε- συνειδητοποιούσε το χρεοκοπημένο πανελλήνιο πως έχασε κι έναν από τους μεγαλύτερους Έλληνες συνθέτες.
Πως ένα ακόμα από τα «κερκέλια» μας εξέλιπε…
ΝΩΝΤΑΣ ΤΣΙΓΚΑΣ
Η κυρία Π. εξαιρετική φιλόλογός μας στο Λύκειο στα 197 ..τόσα, μια γυναίκα ψηλόλιγνη και στητή, θαρρούσες είχε κάποια συγγένεια με την Ειρήνη Παπά, έκανε δικαιολογημένα συναρπαστική την ανάγνωση και επεξεργασία της «Αντιγόνης» στην τάξη. Αυτή η κ. Π. λοιπόν, είχε μιαν εμμονή την οποία και ευθαρσώς διατύπωνε σε κάθε ευκαιρία. Πίστευε ότι ο σπουδαιότερος εν ζωή Έλληνας μουσικός ήταν ο Νίκος Μαμαγκάκης. Τότε εκείνος είχε πρωτοπαρουσιάσει τον «Έρωτόκριτό» του. Πέρασαν πολλά χρόνια ώσπου να συμφωνήσω απολύτως μαζί της.
Τα τελευταία χρόνια παρακολουθούσα σχεδόν με κομμένη ανάσα την ιλιγγιώδη προσπάθεια του μεγάλου συνθέτη να καταθέσει ολοκληρωμένο το έργο του. Ιδρύοντας την δισκογραφική εταιρεία «Ιδαία» ξανάγραψε-ενορχήστρωσε-διηύθυνε και επανηχογράφησε στο στούντιο αρκετές δεκάδες γνωστά και άγνωστα έργα του σε σχεδόν εκατό ψηφιακούς δίσκους.[Δείτε κατάλογο έργων εδώ: http://mamangakis.weebly.com/deltaiotasigmakappaomicrongammarhoalphaphi943alpha.html ]. Άνθρωπος πληθωρικός και παθιασμένος, επιβλητικός και ίσως με κάποια επιτηδευμένη θεατρικότητα, ειλικρινής και θαρραλέος. Το πρωτοποριακό του έργο ερωτοτροπεί με το χώρο της ατονικής, της σειριακής, της ηλεκτρονικής και της μινιμαλιστικής μουσικής. Ο Νίκος Μαμαγκάκης έγραψε τα πάντα: λαϊκά τραγούδια, μουσική για πάνω από εκατό ταινίες και μεγάλες τηλεοπτικές παραγωγές στη Γερμανία, μεγάλα ορχηστρικά έργα, όπερες, μουσική δωματίου και κυρίως ανεπανάληπτα κιθαριστικά έργα που αποτελούσαν μάλλον την απόλυτη «ειδικότητά του». Υπήρξε αναμφισβήτητα και εξαιρετικός ενορχηστρωτής.
Σεβάστηκε την λαϊκή παράδοση και θωρούσε τα πράγματα από το σωστό τους ύψος. Με πολλή συγκίνηση έπιασα τα τελευταία χρόνια στα χέρια μου τους δίσκους του Οδύσσεια του Νίκου Καζαντζάκη, Εγκώμιο στον Αλέξανδρο Παπαδιαμάντη, Εγκώμια (στους Σεφέρη, Ελύτη, Καβάφη, Μητρόπουλο, Χρήστου, Ξενάκη κλπ) , Τραγούδια της Παράδεισος (παραλλαγές σε ρεμπέτικα τραγούδια).
Ο Ν.Μ. έλεγε: «(…) είμασταν όλοι επηρεασμένοι και από τους λαϊκούς, ειδικά εγώ που συνεργάστηκα και μαζί τους. Έζησα την εποχή τους. Είχα τα βιώματά τους. Δηλαδή κατέβαινα στο υπόγειο εστιατόριο της Ίωνος και έτρωγα φασουλάδα μαζί τους, κατάλαβες; Κι είμαστε ακριβώς του ίδιου φυράματος, είχα τα ίδια λεφτά που είχε την εποχή εκείνη και ο Γρηγόρης Μπιθικώτσης. Δηλαδή ούτε φράγκο! Ζούσαμε στις ίδιες καταστάσεις. Ήμουν ένας πάμπτωχος, περιθωριακός, όπως θέλεις πες το!
Αλλά ήμουν ένας από αυτούς.
Ζούμε σε ένα τηλε-κόσμο, σε έναν τηλε-καιρό, βιώνουμε μια τηλε-αισθητική, τρεφόμαστε με τηλε-πληροφορίες και γενικά ζούμε με προτεταμένη τη λέξη «τηλε-» που αν δεν απατώμαι σημαίνει» εξ αποστάσεως». Δηλαδή ζούμε μια ζωή από απόσταση…»
(από τη Βιογραφία του Νίκου Μαμαγκάκη που έγραψε ο Πάνος Χρυσοστόμου "Νίκος Μαμαγκάκης - Μουσική ακούω, ζωή καταλαβαίνω"-εκδόσεις Άγκυρα)
Ο δημιουργός Νίκος Μαμαγκάκης, αποκλεισμένος εδώ και πολλές δεκαετίες από τα media και τη δημόσια προβολή, πέθανε προχθές πλήρης ημερών. Η αναγγελία του θανάτου του δεν συνοδεύτηκε από αλλεπάλληλες εκπομπές έργων του στο ραδιόφωνο ή την τηλεόραση. Θέλω να διατηρώ την ψευδαίσθηση πως αν εξακολουθούσαν να υπάρχουν ακόμα η ΝΕΤ και η ΕΡΤ, που ως Ιφιγένειες σφαγιάστηκαν άρον-άρον στο βωμό της νέας εκταμίευσης δανεικών από τους «Εταίρους», ίσως θα μάθαινε- έβλεπε- άκουγε- συνειδητοποιούσε το χρεοκοπημένο πανελλήνιο πως έχασε κι έναν από τους μεγαλύτερους Έλληνες συνθέτες.
Πως ένα ακόμα από τα «κερκέλια» μας εξέλιπε…
ΝΩΝΤΑΣ ΤΣΙΓΚΑΣ
Ήταν σημαντικός συνθέτης και δύσκολος άνθρωπος. (Είχαμε κάποτε συνεργαστεί). Το πληθωρικό του έργο δεν έχει ενότητα, ένα δικό του ύφος, αναγνωρισιμότητα. Είναι σαν εξαιρετικής ποιότητας ασκήσεις σε διάφορους τρόπους.
ΑπάντησηΔιαγραφήΣαν να λέμε αιώνιος μαθητής (τα "εν οίδα ότι ουδέν οίδα" και "γηράσκω αεί διδασκόμενος" των αρχαίων)...
ΑπάντησηΔιαγραφήΤην ημέρα του θανάτου του μεταδόθηκε μια συνέντευξή του πολύ ενδιαφέρουσα από την tv του ΚΚΕ.
ΑπάντησηΔιαγραφήΟ ΧΑΡΤΟΚΌΠΤΗΣ παρακολουθεί με πολύ ευαισθησία και γρήγορα αντανακλαστικά την επικαιρότητα.
Η πιο ευαίσθητη πλευρά της άγριας προπολεμικής γενιάς. Εκτοπισμένος κι αυτός από κρούσεις βάρβαρων τυμπάνων και την οχλαγωγία επίκαιρων κραυγών.
ΑπάντησηΔιαγραφή