Πέμπτη 8 Μαΐου 2014

ΒΑΚΧΕΣ: η ένθεη μανία, η μήνις των Θεών





 Μια σπουδαία performance στη Θεσσαλονίκη από τον Ανδρέα Κωνσταντίνου.

Ο Διόνυσος νόθος γιός του Δία και της Σεμέλης, εγγονός του βασιλιά Κάδμου της Θήβας απόγονου του Ποσειδώνα, φτάνει από τη μακρινή Φρυγία ως Θεός πλέον που καλεί και μυεί στα μυστήρια του (στις «Βακχείες») τις γυναίκες της Θήβας. Η μητέρα του Σεμέλη έχει πεθάνει  …προτού τον γεννήσει. Τον καρπό της κοιλιάς της κυοφορεί ο Δίας καλά κρυμμένο στον μηρό του. Η κόρη του Κάδμου έχει καεί όταν ο Δίας μεταμορφώθηκε σε φωτιά κι εκείνη ενώθηκε μαζί του καθώς η Ήρα την είχε πείσει γι’ αυτό…   

Ο Πενθέας, τωρινός βασιλιάς της Θήβας, υπερασπίζεται τη τάξη των θνητών-την λογική προ πάντων- μισεί το συλλογικό υπερβατικό και παράλογο που απλώνεται με μολυσματικό τρόπο στην πόλη. Βλέπει ακόμα και τον παππού του Κάδμο και τον μάντη Τειρεσία να φέρουν στολίδια της Βακχικής γιορτής στα κεφάλια τους. Καθώς οι γυναίκες της πόλης -μαζί μ’ αυτές η μητέρα του Αγαύη και οι δυό θείες του, θυγατέρες του Κάδμου και αδελφές της-  έχουν ξεχυθεί στα βουνά και  επιδίδονται σε οργιαστικές τελετές  μαζί με τις Μαινάδες (που βρίσκονται σε καθεστώς «ένθεης μανίας»)  αποφασίζει να συγκρουσθεί με τον Θεό. Συλλαμβάνει το Διόνυσο και τον φυλακίζει αλλά εκείνος σαν Θεός καταφέρνει να ελευθερωθεί.

 Ο Πενθέας πέφτει στη παγίδα του Διόνυσου. Παραλογίζεται, καθώς ο Διόνυσος του θολώνει το νου, και αποφασίζει να δει με τα ίδια του τα μάτια τα ακατονόμαστα όργια και τις τελετές της παράκρουσης των γυναικών που συμβαίνουν στον Κιθαιρώνα… Ο Διόνυσος τον ντύνει ρούχα γυναικεία και τον περνά μέσα από την πόλη της Θήβας εξευτελίζοντάς τον στο λαό του. Έπειτα κι ενώ εκείνος τελεί σε ένα είδος μέθης τον ανεβάζει στην κορυφή ενός έλατου για να δει τάχα από ψηλά τις λατρευτικές τελετές. Τότε τον παραδίδει στις ιέρειες και πιστές του. Εκείνες τον περνούν για μικρό λιοντάρι και τον κομματιάζουν με τα ίδια τους τα χέρια. 

Η Αγαύη  επιστρέφει στη Θήβα και στο παλάτι κρατώντας περήφανα στα χέρια της το κεφάλι του γιού της Πενθέα στα χέρια νομίζοντας πως κρατά το κεφάλι ενός αγριμιού. Ο πατέρας της Κάδμος την αφήνει στοχαστικά να κατανοήσει τι είναι ακριβώς αυτό που κρατά στα χέρια της (ο Γ. Χειμωνάς στον πρόλογο της μετάφρασής του σημειώνει: « Ένα μικρό νευρολογικό σχόλιο: Το ερωτηματολόγιο του Κάδμου είναι ένα υπόδειγμα νευροψυχολογικής διερεύνησης για τους συγκεχυμένους ασθενείς»).

 Η Αγαύη και ο Κάδμος συντριμμένοι αφήνουν πίσω τους τη Θήβα. Ο Διόνυσος απολογείται λέγοντας πως δεν φέρει καμιά ευθύνη για την φρικώδη εξέλιξη των πραγμάτων.


Ο χορός κλείνει την τραγωδία με τα παρακάτω λόγια:

      Μορφές πολλές παίρνει το θεϊκό

      Άγνωστο τέλος δίνουν στα πράγματα οι Θεοί

      Εκείνα που είναι να γίνουν δεν έγιναν ποτέ

      Κι αυτά που έγιναν δεν έπρεπε να γίνουν

      Σιωπή. Σιωπή.

(Ο χορός στην αποφώνηση  στις «Βάκχες» του Ευριπίδη- μετάφραση Γιώργος Χειμωνάς

Από τις ωραιότερες παραστάσεις που έχω δει στη ζωή μου. Κέφι, γνώση, δημιουργικότητα, εμπνευσμένη ματιά, σπάνια ωριμότητα. Όλα αυτά συγκέντρωσε ο ταλαντούχος νέος ηθοποιός Ανδρέας Κωνσταντίνου στην performance «Βάκχες-Εργασία» που απολαύσαμε χθες βράδυ στον πολυχώρο  Block 33 . Οne man show απαγγέλοντας, παίζοντας, χορεύοντας, τραγουδώντας, ζωγραφίζοντας όλα αυτά μαζί και άλλα.

Τι άλλο από θαυμασμό και μπράβο από καρδιάς σε όλους τους συντελεστές. 
Mα πρώτα απ’ όλους στον προεξάρχοντα!




Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου