Η Αθηνά Κακούρη ...«δε χαρίζει κάστανα»!

 

                                                                     Η Αθηνά Κακούρη (φωτ. εκδόσεις Καπόν)

 

[…] Φαίνεται πάντως πως τις στιγμές του μεγαλείου του –ή του παραληρήματός του– ο Βενιζέλος χρησιμοποιούσε ως ψυχολογικό άλλοθι για την ασκούμενη επί των αντιπάλων του τρομοκρατία την προοπτική εθνικού μεγαλείου που πρόσφερε στον τόπο του: «Όταν δώσω την Κωνσταντινούπολιν στην Ελλάδα, θα μου συγχωρεθή από όλους σας, από σας πρώτον, το κακό που έκαμα σε μερικούς αυλόδουλους», φέρεται να είχε πει στον βασιλιά Αλέξανδρο.

Θανάσης Διαμαντόπουλος,   Χωρίς Στέμμα—Η Αβασίλευτη του Μεσοπολέμου—Ανατομία ενός ιστορικοπολιτικού ατυχήματος», Εκδόσεις Πατάκη, Δεκ. 2023, σελ. 74.

 

Κυκλοφόρησε αυτές τις μέρες το βιβλίο του Ομ. Καθηγητή Πολιτικής Επιστήμης του Παντείου Πανεπιστημίου Θανάση Διαμαντόπουλου με τίτλο «Χωρίς Στέμμα» (ο πλήρης τίτλος πιο πάνω)  από τις εκδόσεις Πατάκη. Το πολύ ενδιαφέρον αυτό πόνημα ασχολείται μεν με την (κατά την λογική άποψη του συγγραφέα του) Α΄ Περίοδο της Ελληνικής Δημοκρατίας (1924-1935), αλλά δεν παραλείπει να συνοψίσει, με πυκνό τρόπο, και το διάστημα από το 1910 μέχρι το 1924 που σημαδεύτηκε από την άνοδο στη εξουσία του Ελευθερίου Βενιζέλου, τους Βαλκανικούς πολέμους, τις απαρχές και την κορύφωση του Διχασμού, την παράδοση των οχυρών του Ρούπελ, την  Άμυνα και την Τριανδρία της Θεσσαλονίκης, την άνευ όρων και ορίων προσχώρηση στην Αντάντ, τον αποκλεισμό του Πειραιά και τον Λιμό της Αθήνας, το κίνημα των επιστράτων, την εκδίωξη του Κωνσταντίνου, τη [γαλλο-]«Βενιζελική τυραννία» από το 1917 μέχρι το 1920, την επάνοδο του Βασιλιά, την Μικρασιατική εκστρατεία, την Καταστροφή, την δίκη και εκτέλεση  των έξι και τα λογής στρατιωτικά κινήματα που ακολούθησαν μέχρι την «κατάργηση της Βασιλείας» όπως και αργότερα.

Ενδιαφέρον παρουσιάζει στις «Ευχαριστίες», η εκ μέρους του συγγραφέα αναφορά στην «έγκριτη, αντιβενιζελικού ασφαλώς προσανατολισμού, συγγραφέα και ερευνήτρια» κ. Αθηνά Κακούρη:  

 [...] Επειδή για την εκπόνηση ενός έργου αναποτίμητη είναι και η συμβολή των αλλόγνωμων, των πλήρως διαφωνούντων, των ολοσχερώς απορριπτικών... Ευγνωμοσύνη ασφαλώς οφείλω και […] προς τη συγγραφέα κα Αθηνά Κακούρη, για τη δριμεία κριτική την οποία και αυτή μου άσκησε, από την ακριβώς αντίθετη οπτική γωνία: τονίζοντας πως, για την περίοδο 1910-1920, έχω «εδραιωμένη τη βενιζελική θεώρηση» και πως χρειάζομαι «πολλά διαβάσματα και πολύ κουράγιο» για να κάνω «τις απαραίτητες αναθεωρήσεις»... Και βέβαια έχει δίκιο ως προς το ότι ο δρόμος προς την -όποια γνώση εμπεριέχει πολλές στροφές, συχνά αρκετών «μοιρών», που ονομάζονται «αναθεωρήσεις» ή «αναθεάσεις», προϋποθέτουν δε αναστοχασμό και αυτοκριτική ετοιμότητα...

Γνωρίζοντας από πρώτο χέρι τη σοβαρότητα, το ταλέντο, την ευγένεια, τη γενναιότητα, την ειλικρίνεια, την ευθυκρισία, την πολυμάθεια, την αστείρευτη φιλομάθεια και τη γενναιοδωρία της κ. Κακούρη,  χαίρομαι που κι εδώ ακόμα, όπου καθώς φαίνεται το βάθρο, του αδιαφιλονίκητα «μεγαλύτερου πολιτικού της Ελλάδας μετά τον Περικλή», χαμηλώνει κάμποσες ακόμα πιθαμές, δεν περιορίστηκε σε φιλοφρονήσεις, ανώδυνες επιδαψιλεύσεις ή πρόχειρους επαίνους και με τόλμη  διατύπωσε μιαν άποψη αυστηρή που στον συγγραφέα τουλάχιστον του βιβλίου αυτού φαίνεται πως στάθηκε χρήσιμη.