"Των Ψυχών"

[...] Οι θυγατέρες του έστεκαν όρθιες

κι επηρεάζονταν από τα νεοελληνικά έθιμα,

χωρίς να δειχνουν τί θα κάνουν ως στο τέλος.

Διαβάζω στο επiσημο site της Αμερικανικής Γεωργικής Σχολής Θεσσαλονίκης  για την Ιστορία της Σχολής:

[...] "Ύστερα από 30 χρόνια ιεραποστολικής υπηρεσίας στα Βαλκάνια, ο διανοούμενος Αμερικανός εκπαιδευτής Δρ. John Henry House και η γυναίκα του, Susan Adeline, ίδρυσαν, το 1904, την Αμερικανική Γεωργική Σχολή στα προάστια της Θεσσαλονίκης. Οι πρώτοι μαθητές ήταν αγόρια, τα οποία είχαν ορφανέψει κατά τη διάρκεια εξεγέρσεων που σηματοδότησαν την πτώση της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας στην Ευρώπη.

Ο Δρ. House ήταν γνωστός ως «πρακτικός ιδεαλιστής» και πίστευε «στην εκπαίδευση όλου του ατόμου: στο μυαλό, στα χέρια και στη ψυχή». Πρακτική άσκηση σε καλλιέργειες φυτών και λαχανικών, αμπελώνες και δενδρόκηπους, ζωική παραγωγή και παραγωγή μεταξοσκωλήκων και σε βιομηχανικές δεξιότητες όπως η ξυλουργία, οι κατασκευές και η σιδηρουργία, εξόπλισαν τους αποφοίτους της Αμερικανικής Γεωργικής Σχολής ώστε να πετύχουν στη γεωργία και, εν καιρώ, να συμβάλλουν στην οικονομική ανάπτυξη της Ελλάδας" [...].

Και βλέπω ανήμερα Των Ψυχών φωτογραφίες από το κοιμητήρι της σχολής  που μου στέλνει πολυαγαπημένος μου άνθρωπος. Και μετρώ τις "μνήμες" που είναι θαμμένες εκεί μέσα, τις ευγνωμοσύνες, τα δάκρυα και την αγάπη που κοιμήθηκε στα χώματα.

Και μου αποκαλύπεται ολοκάθαρα η σύγχρονη ξεδιαντροπιά. Διακρίνω τους θρασείς επιλήσμονες με όλη αυτή την ανυπόφερτη  αυθάδεια της άγνοιας και τον στόμφο του "εκσυγχρονίζεσθαι" παντού στον κόσμο.  Βουτηγμένους μέσα στα πυκνά κλαδιά του χωρίς ρίζες (και κάποτε μοιραία και χωρίς φυλλώματα και δίχως ανθούς ή καρπούς) παράξενου σιδερένιου δέντρου της ... "φυγής προς τα εμπρός"...

Μοιραία θυμήθηκα και το ωραίο ποίημα Η μέρα των ψυχών του πρόωρα χαμένου ποιητή μας  Μίμη Σουλιώτη καθώς μιλά για τον ελληνιστή Σάμπο [σημ. στην Αμερικανική Γεωργική Σχολή δίδαξε κάποτε κι ο Έντμοντ Κήλι... Θυμάται κανείς;]:

Επισκέφθηκα τον ελληνιστή Σάμπο στον τάφο του

έζησε 1940-1990, μηδενικοί λήγοντες.

"Κάθε μέρα που επιβιώνω, κερδίζω μια μάχη"

έλεγε ασπρίζοντας περισσότερο,

αγιάτρευτα καζαντζακικός.

Δεν διαψεύστηκε για πολύ:  στο βάθος του κοιμητηρίου

τρεμόπαιζαν εβραίικοι πυρσοί και ψαλμοί

και από τον ουρανό έπεφτε όξινη βροχή,

κάθε άλλο παρά για το σκηνικό.

Παρασκευή. Πρώτη Νοεμβρίου, Ημέρα των όποιων Ψυχών.

Η χήρα τού άλλαξε τα χρυσάνθεμα,

κλαίγοντας κλάμα διψασμένο για τη ζωή.

Οι θυγατέρες του έστεκαν όρθιες

κι επηρεάζονταν από τα νεοελληνικά έθιμα,

χωρίς να δείχνουν τί θα κάνουν ως στο τέλος.

[Μίμης Σουλιώτης, Η μέρα των ψυχών, 

από τη συλλογή "Βαθιά επιφάνεια"] 

 ΥΓ. Οι φωτογραφίες από τους άλλους τάφους κόμπος στο λαιμό. Μαζί με τους γεννήτορες της σχολής το κύμα της -έμπρακτης-  αδιαφορίας συμπαρέσυρε δικούς μου ανθρώπους βουλιαγμένους πια στο ξινόχορτο και τα λογής αγκάθια. Ευτυχώς η ιερή μνημη δεν ξέρει και δεν χαμπαριάζει από τέτοια. Ανακαλεί, ανασταίνει απροόπτως κι εξακολουθεί νά αγαπά όλο και πιο πολύ...

Γιατί Μνήμη είναι  οι άνθρωποι! 

Φωτογραφίες: Τασούλα Πανταζίδου-Πεχλιβάνου