Η ...σερραία ζωγράφος της Καστοριάς!

Το εξαιρετικό λεύκωμα ΟΛΓΑ ΣΤΑΥΡΙΔΟΥ που κυκλοφόρησε πρόσφατα.

 

                                                      Το εξώφυλλο του βιβλίου (λεπτομέρεια απο το έργο Βασιλικός,1982) .
 

 (....) παρατηρεί το βουνό δεξιά από το σπίτι της. Αυλάκια κελαρύζουν γύρω της τραγουδώντας το άσμα του αέναου χρόνου, με νερά διαυγή, κρύσταλλα. Ανάμεσα στα ψηλά χορτάρια διακρίνονται άνθη των αγρών πορτοκαλόχρωμα και μενεξελιά. τα δέντρα συχνά μοιάζουν με ανθρώπους που έχουν υψωμένα τα χέρια. Τις βραδυές τα φώτα των αυτοκινήτων μαχαιρώνουν το σκότος της νύχτας. Κουβαρίστρες ξετυλίγονται μετρώντας το χρόνο, τις βλέπει και βυθίζεται στο χάος, ένα σύμπαν με αστραφτερές και σκοτεινές επιφάνειες. Όπως κάθε φορά που παρατηρεί κάτι το ασήμαντο. Μα το σημαντικό ποιό είναι πλέον; απόμεινε τίποτε το σημαντικό σ' έναν κόσμο-φυλακή;

Τη βλέπω σε απόσταση σήμερα τριγυσμένη απο αστρικά νεφελώματα, όπως βλέπουμε πάντοτε περιβαλλόμενα από την άλω των αγίων πρόσωπα που αγαπήσαμε για την ξεχωριστή τους αγνότητα, τον ανθρώπινο χαρακτήρα,το δημιουργικό τους τάλαντο. Τη βλεπω στις φανερές ερημιές του βάθους της συλλογικής ψυχής μας. Ο Αλέξανδρος στο πλάι της, η όψη της να λάμπει από υπέρκοσμο φως, αυτό που κάθε ξεχωριστός άνθρωπος νοσταλγεί στον  αιώνα.

                                   Θανάσης Γεωργιάδης, Όλγα Σταυρίδου ή "ένα σαπφείρινο μαβί"

  Στα πόδια τ’ ουρανου τα σύννεφα,
  Στα πόδια του βουνού τα ποτάμια,
  Στα πόδια της ψυχής τα όνειρα,
  Στα πόδια του Θεού ο θρήνος,
  Στα πόδια του δέντρου η σκιά,
  Στα πόδια της σκιάς η λησμονιά,
  Στα πόδια της λησμονιάς ο θάνατος,
  Στα πόδια του θανάτου η φωλιά.
            Μιγέλ ντε Ουναμούνο, Cancionero 294

Μια σπουδαία έκδοση* που αποτυπώνει με τον καλύτερη τρόπο μια διαδρομή ζωής κι ένα έργο. Αυτό της Όλγας Σταυρίδου. Ζωγράφου ιδιότυπης με μοναδικό βλέμμα που εδώ και πολύν καιρό έχει αφήσει τα εργαλεία της Τέχνης της ζώντας -η μοίρα τόφερε -στη σιωπή...

Σύντροφος του συγγραφέα Αλέξανδρου Κοοσματόπουλου, της "εδωρήθη"μια  σχετικά μακρόχρονη παραμονή στην πιό ποιητική ίσως πόλη της βόρειας Ελλάδας: της Καστοριάς. Με τη σιωπηλή της λίμνη, την απαράμιλη ομίχλη της, τη σέπιες των δέντρων που φυλλοροούν, τους αγγέλους που παραστέκουν την άλλοτε καστροπολιτεία, τις ευθυτενείς λεύκες, τα παραπετάσματα από καλαμιώνες,τις μνήμες από την αρχοντιά του παρελθόντος, τις ζοφερές μνήμες των σπαραγμών και του αίματος, τη βυζαντινή θύμιση και τις εκκλησιές της. 

Η παραμονή τους εκεί εκεί γέννησε αποτελέσματα θαυμαστά. Έργα κατά βάση εξπρεσιονιστικά,αφαιρετικά, μεταφυσικά, με εμβάθυνση στην ουσία των πραγμάτων. 

Ομολογώ πως παρόμοια  Καστοριά δεν είχα ξαναντικρίσει (ας με συγχωρέσει ακόμα κι η ψυχούλα του εργατικού, γηγενούς και συνεπέστατου Βασίλη Παπαντίνα!). 

Σε άλλους τόπους κι αλλους καιρούς η Όλγα Σταυρίδου θα είχε ανακηρυχθεί επίτιμος δημότης της πόλεως κι  επίσημη ζωγράφος της. Αλλά ποτε δεν είναι αργά...

Απολαύστε, χαρείτε, αισθανθείτε, ριγήστε σ' αυτή τη μικρή διαδρομή στην Καστοριά που μας κατέλειπε η Όλγα...

                                                                                       Νώντας Τσίγκας

* Το 340 σελίδων πολυτελές λεύκωμα κυκλοφορεί απο τις εκδόσεις Πατάκη σε πολύ προσιτή τιμή έκπληξη (30 Ευρώ!!!) . Το επιμελήθηκαν ο ζωγράφος-γραφίστας Αλέξης Βερούκας κι ο συγγραφέας Αλεξανδρος Κοσματόπουλος. 

Μικρά αποσπάσματα απο το έργο του Αλέξανδρου Κοσματόπουλου "Τα δυό φορέματα" που ...πρωτογράφτηκαν στην Καστοριά, καθώς και κείμενα-ποιήματα των Τάσου Λειβαδίτη, Νίκου Καρούζου, Ζωής Καρέλη, Ηλία Παπαμόσχου, Ζήση Οικονόμου, Θανάση Γεωργιάδη, Β.Π. Πάσχου, Κώστα Σιμόπουλου, Νίκου Παναγιωτόπουλου κ.α. καθώς και φωτογραφικό υλικό κοσμούν το καλαίσθητο βιβλίο.

                                                Λίμνη τις εστίν, τέμπερα σε χαρτί,1978.

Φθινοπωρινή Καστοριά, τέμπερα σε χαρτί,1986.

                                                  Λεύκες και όνειρα, λάδι σε μουσαμά,1978.

  

                                           Αγκαλιάζοντας τη λίμνη, τέμπερα σε χερτί,1986.

Σκέψεις στη λίμνη,τέμπερα σε χαρτί,1983.

Αποτυπώσεις της λίμνης, τέμπερα σε χαρτί,1979.

Παναγία Κουμπελίδικη Καστοριάς, τέμπερα σε χαρτί ,1981.

                                   Εσωτερικό αρχοντικού, Καστοριά, τέμπερα σε χαρτί, 1999.

Από τους Αγίους Αναργύρους , Καστοριά, λάδι σε μουσαμά ,1983

 

                                                        ΟΛΓΑ ΣΤΑΥΡΙΔΟΥ
                                                 ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ ΣΗΜΕΙΩΜΑ

Η ΄Ολγα Σταυρίδου γεννήθηκε στις Σέρρες. Ο πατέρας της διατηρούσε τυπογραφείο και η μητέρα της ήταν δασκάλα. Τελειώνοντας τις γυμνασιακές της σπουδές αποφάσισε να δώσει εξετάσεις στην Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών (ΑΚΣΤ) που τότε υπήρχε μόνο στην Αθήνα. Η αγάπη της για τη ζωγραφική την έκανε να μη λογαριάζει όλα τα άλλα, τις πολύ καλές επιδόσεις της στα μαθήματα των θετικών επιστημών ή ακόμη και τον φόβο της μετάβασης στην Αθήνα, και να δώσει εξετάσεις το 1966 στη Σχολή, απ’ όπου και αποφοίτησε το 1971. Δάσκαλοί της ήταν ο Νίκος Νικολάου και ο Γιάννης Μόραλης. Τα επόμενα χρόνια κύλησαν μέσα σε ένα κλίμα αναζητήσεων, στην προσπάθειά της να  εισχωρήσει στην περιοχή της προσωπικής της εικαστικής έκφρασης. Εκτός από την ζωγραφική ασχολήθηκε με υφαντά στον αργαλειό, όπως και με την κατασκευή κοφινιών και καλαθιών που όλη την προπαρασκευή και το βάψιμό τους έκανε η ίδια.

 Η μετάβασή της στην Καστοριά το 1977, μετά την γνωριμία της με τον συγγραφέα Αλέξανδρο Κοσματόπουλο, τον οποίο νυμφεύτηκε το 1978, έδωσε νέα ώθηση και πνοή στη δημιουργικότητά της, διαμορφώνοντας και την προσωπική της έκφραση. Μετά από πενταετή διαμονή στην Καστοριά, την οποία απεικόνισε σε πλήθος έργων, μετακόμισαν με τον σύζυγό της στο Μελισσοχώρι Θεσσαλονίκης. Την ίδια χρονιά, το 1982, έκανε και την πρώτη ατομική της έκθεση στη ΔΙΑΓΩΝΙΟ του Ντίνου Χριστιανόπουλου. Αμέσως σχεδόν καθιερώθηκε ως ζωγράφος υψηλού επιπέδου, που το έργο της δεν παρουσίαζε μεταπτώσεις, αλλά σταθερά προσέβλεπε στο εικαστικό όραμα που την είχε συνεπάρει. Ακολούθησαν πολλές ατομικές εκθέσεις, όπως στο Καλλιτεχνικό και Πνευματικό Κέντρο ΄Ωρα του Ασσαντούρ Μπαχαριάν στην Αθήνα, το 1984, στην γκαλερί ΕΙΡΜΟΣ, στη Θεσσαλονίκη, το 1986, στην Γκαλερί ΓΑΛΗΝΟΥ, στις Σέρρες, και στο Καλλιτεχνικό Κέντρο ΩΡΑ και πάλι το 1988, εκ νέου στην γκαλερί ΕΙΡΜΟΣ το 1990, στην γκαλερί ΙΟΝΗ, στην Κηφισιά, και στην γκαλερί ΓΑΛΗΝΟΥ για δεύτερη φορά, το 1991, στην αίθουσα Τέχνης ΑΝΕΜΟΣ της Κηφισιάς, στην γκαλερί ΙΑΝΟΣ στη Θεσσαλονίκη, όπως και στην Ελληνική Εταιρεία Θεσσαλονίκης το 1996, στην γκαλερί ΑΡΜΟΣ, στις Σέρρες, το 1997, στην «Αίθουσα Σκουφά», στην Αθήνα, το 1998, στην «Μακεδονική Εταιρία ΤΕΧΝΗ», στο Κιλκίς και ξανά στην αίθουσα Τέχνης ΑΝΕΜΟΣ το 2000, στην αίθουσα Τέχνης ΕΨΙΛΟΝ, στη Θεσσαλονίκη, το 2003, για τρίτη φορά στην αίθουσα Τέχνης ΑΝΕΜΟΣ το 2006, και στην οικία Παπαβασιλείου στις Σέρρες το 2007, υπό την αιγίδα της  ΔΕΠΚΑ Σερρών.

΄Ελαβε μέρος και σε πολλές ομαδικές εκθέσεις, μεταξύ των οποίων της Μικρής Πινακοθήκης ΔΙΑΓΩΝΙΟΣ, από το 1978 έως το 1985, για τα δεκάχρονα της ΔΙΑΓΩΝΙΟΥ στο Γαλλικό Ινστιτούτο Θεσσαλονίκης, 1985, « Οι ζωγράφοι του ΠΑΡΑΤΗΡΗΤΗ», στο Βαφοπούλειο Πνευματικό Κέντρο Θεσσαλονίκης, 1990, η «Θεσσαλονίκη των ζωγράφων», στην γκαλερί ΙΑΝΟΣ, 1997, «Γυναίκες δημιουργοί της Θεσσαλονίκης», στην γκαλερί ΕΞΩΣΤΗΣ, 1997, και «Μακεδονική και Θρακική Τοπιογραφία», στην Αίθουσα  Τέχνης Δήμου Νεάπολης Θεσσαλονίκης, 1999.

Κάθε πίνακας της ΄Ολγας Σταυρίδου αποτελεί καρπό επίπονης και μακροχρόνιας εργασίας, χωρίς παραχωρήσεις σε ευκολίες. Οι εικαστικές συναντήσεις της με άλλους ζωγράφους στάθηκαν γι’ αυτήν απλώς αφορμές, προκειμένου να  πλησιάσει περισσότερο και να εκφράσει πληρέστερα την ζωγραφική της ματιά, η οποία ολοκληρωνόταν μαζί με τον πίνακα. Το σχέδιο υπηρετεί το χρώμα, και η συμπλοκή των χρωμάτων καταλήγει πέταγμα προς το επέκεινα, ένας ατελεύτητος μεταφυσικός χορός.