"Πεταλούδες"...

kathimerini

Το μεγάλο ΟΧΙ της 28ης Οκτωβρίου 1940 και την νικηφόρα για τους έλληνες έκβαση του πολέμου εκείνου, σκίασε η σύντομη και ατυχής αναμέτρηση με τα στρατεύματα των Nαζί  που ξεκίνησε στις 6 Απριλίου 1941 κι έληξε με την εισβολή των γερμανών -τρεις όλο κι όλο  εβδομάδες μετά- στην Αθήνα, στις 27 Απριλίου. Η μαύρη περίοδος της κατοχής που θα επισώρευε δεινά μεγάλα για τον χειμαζόμενο λαό ξεκινούσε.

Αυτές τις μέρες βλέποντας τα -πλούσια είναι αλήθεια- αφιερώματα στη επέτειο, ξεχώρισα μια πληροφορία που συγκράτησα από κάποιο ντοκυμαντέρ. Στην Λάρισα λοιπόν, σε έναν περιφραγμένο με συρματόπλεγμα χώρο και χωρίς καμιά άλλη στρατοπεδική οργάνωση, δημιουργήθηκε από τους γερμανούς το πρώτο στρατόπεδο συγκέντρωσης σε ελληνικό έδαφος. Σ' αυτό καταχωνιάστηκαν περίπου 1.100 κρήτες στρατιώτες αιχμάλωτοι του μετώπου που δεν τους επιτράπηκε να επιστρέψουν στην Κρήτη. Τους κράτησαν εκεί με σκοπό την εξόντωσή τους. Κοντά τους έφεραν σύντομα και τους κρατούμενους κομμουνιστές της Ακροναυπλίας. Από το κολαστήριο αυτό, εξ αιτίας της πείνας, των ασθενειών και των άθλιων συνθηκών κράτησης, σώθηκαν μονάχα οι μισοί -και λιγότερο-  κρήτες. Εντύπωση μου προξένησε πως οι κρατούμενοι στο στρατόπεδο αυτό αποκαλούνταν ειρωνικά ..."πεταλούδες". Και τούτο γιατί μην έχοντας ρούχα παρά κουρέλια πάνω τους, έδεναν την χακί ή τη γκρι κουβέρτα  στο λαιμό ώστε νά προστατευτούν από το κρύο και τη βροχή και να κρύψουν τη γύμνια τους, μοιάζοντας έτσι με πελώριες πεταλούδες [που ως γνωστόν έχουν περιορισμένο -βραχύτατο- βίο].

Μην βρίσκοντας σχετική φωτογραφία να συνοδέψω την "ανάρτηση" πέτυχα στο διαδίκτυο μια εικόνα από το Hotspot των ελαιώνων της Μώριας στη Λέσβο. Αυτή είναι η κατάσταση υπό βροχήν...

Κι όπως λέει ο βαθύς Σάββας (Σαμπετάϊ)  Μιχαήλ "Το Αουσβιτς δεν είναι μια υπόθεση από το παρελθόν. Βρίσκεται μπροστά μας. Ανήκει στο μέλλον..."  Η απίθανη σημερινή στάση των Ευρωπαίων απέναντι στους πρόσφυγες τον δικαιώνει αργά μα σταθερά.


ΥΓ. Συγγνώμην που σας χάλασα την γεμάτη περηφάνεια  γιορτή...

Το ...μαλθακό και το γενναίο «όχι»*

Με αφορμή την επέτειο του "ΟΧΙ", μικρή-πικρή  προσέγγιση της ελληνικής δυστοπίας, μέσα από τον στοχαστικό και ωραίο λόγο του Γεράσιμου Λυκιαρδόπουλου**

(από  κείμενα που τυπώθηκαν …είκοσι χρόνια πριν!!!)

[…] Με την παντιέρα κουρέλι και τη χολέρα να κόβει βόλτες εκεί που ηχούσαν κάποτε τραγούδια. 

 Γιατί παρατήσαμε το τιμόνι στην Αδιαφορία.

 Γιατί σαϊτέψαμε από ανία το ερημικό πουλί που κάθισε κάποτε στη πρύμη μας.

Αρχαίες ιστορίες, μοντέρνες όμως οι συνέπειες.

 

Αλέξανδρος Αλεξανδράκης Ὑπὲρ βωμῶν καὶ ἑστιῶν

[…] Όχι λοιπόν για να μας αναγνωρίσουν οι άλλοι ως ισότιμο μέλος της «πεπολιτισμένης» Ευρώπης, αλλά για να μπορέσουμε εμείς οι ίδιοι να αναγνωρίσουμε τον εαυτό μας σαν Έλληνες (και Όχι σαν μια κακομοιριασμένη μάζα καρπαζοεισπρακτόρων φανφαρώνων) χρειάζεται να αναγνωρίσουμε τη ελληνικότητά μας εκεί όπου την πραγματοποίησαν εκείνοι των οποίων θέλουμε να λεγόμαστε απόγονοι, αντί να την αναζητούμε εκεί όπου αναζήτησαν την γερμανικότητά τους εκείνοι που πριν από μισό αιώνα κατέστρεψαν και κατασυκοφάντησαν τη Γερμανία.


[…] Τα σύνορα βέβαια δεν καταργούνται. Αλλά τα σύνορα (πρέπει να) ορίζουν μια εστία, Όχι μια φυλακή ή ένα στρατόπεδο συγκεντρώσεως. Υπερασπίζεται κανείς την εστία του, όχι τη φυλακή του. Κι ένας τόπος γίνεται φυλακή, στρατόπεδο συγκεντρώσεως ή τρελοκομείο όταν ως μόνη εναλλακτική απάντηση στον λιπαρό καταναλωτισμό επικρατούν οι πάσης φύσεως λιτοδίαιτοι χομεϊνισμοί.


[..] Αν είναι, λοιπόν, να επιβιώσουμε, να επιβιώσουμε σαν άνθρωποι, Όχι σαν τρωγλοδύτες. Πεθαίνει κανείς για κάτι για το οποίο αξίζει να ζει – αυτή είναι η αντίφαση που μάς ορίζει κι αυτή είναι και η μόνη "εθνική μας ταυτότητα". Η οποία βέβαια δεν κινδυνεύει από την αμερικάνικη ή την ιταλική μουσική αλλά από τον κυρίαρχο "ήχο της Ομόνοιας" :  από τον ελληνικό μηδενισμό που υψώνει πολυκατοικίες, από τα δολοφονικά Σαββατοκύριακα τού Τίποτα, από το καλπάζον ψέμα που το λέμε τώρα "παραμύθιασμα" συκοφαντώντας τα παραμύθια – η "εθνική μας ταυτότητα" κινδυνεύει από τον γιάπη, τον μάγκα και τον χούλιγκαν που αναδύονται στα σπλάχνα της.

(ξαναδιαβάζοντας τον Λορέντζο Μαβίλη, δηλαδή τη ζωή και τον θάνατο τού Λορέντζου Μαβίλη : Να πεθάνεις για κάτι που ν' αξίζει σημαίνει πρώτα - πρώτα να βρεις κάτι που να σε κάνει να ζήσεις. Μια πατρίδα – o altra cosa).

Αποσπάσματα από το μικρό βιβλίο με "Άνθρωπος στη θάλασσα –Συνειρμοί και προκηρύξεις" του Γεράσιμου Λυκιαρδόπουλου, εκδόσεις Ύψιλον/βιβλία 1995. [ Πιο συγκεκριμένα από τα κείμενα:  «Βρυκόλακες», «Λόγος υπέρ πατρίδος» και «Επίλογος»].

photo:N.T.

* Μαλθακό, γενναίο με το νόημα που λαβαίνουν τον "Επιτάφιο του Περικλέους" [ ( ...) άνευ μαλακίας, (...) ελεύθερον το εύψυχον).

**Το καινούργιο κάνετε ΚΛΙΚ ΕΔΩ--> τεύχος (20) του περιοδικού «Πανοπτικόν», που εκδίδει μετά κόπων & βασάνων ο φίλος Κώστας Δεσποινιάδης, είναι αφιερωμένο στον σπουδαίο εκδότη, ποιητή, δοκιμιογράφο και διανοητή Γεράσιμο Λυκιαρδόπουλο.

Τριάντα!

(Διασώστες της ανθρώπινης αξιοπρέπειας στη θάλασσα του κόσμου)

[...] Αλλά βρε γαμώτο, πελάτες του Βασιλόπουλου, του Μαρινόπουλου και του Θανόπουλου, βγάλτε τρία φράγκα από την τσέπη! Κόψτε τα από τα ντελικατέσεν. Θα κάνετε καλό στην υγεία σας και την ψυχή σας – όση σας έχει μείνει...

Νίκος Δήμου, Οι χωρίς Ε9

                                           

Οκτώβριος. Κυκλοφόρησε εδώ και μέρες το 30ο τεύχος της "Σχεδίας". Τριάντα μήνες ή σχεδόν τρία χρόνια αδιάλειπτης κυκλοφορίας και παρουσίας (πώς γλυστράει ο καιρός,  αλλά και πως δεν "παλιώνουν" και δεν ξεθυμαίνουν κάποια πράγματα...). Από τα πρώτα δηλαδή χρόνια "της Κρίσης" το περιοδικό των αστέγων βγήκε κι αυτό μαζί τους στο δρόμο. 

Πρωτοβουλία έξοχη που προφανέστατα έχει ευδοκιμήσει και πετύχει το στόχο της. Το περιοδικό δεν πωλείται πουθενά αλλού παρά μονάχα στο δρόμο (στις διόδους και τις παρόδους και τις πλατείες). Μπορεί κανείς αν το επιθυμεί να το λαβαίνει και στο σπίτι του η στη δουλειά με συνδρομή. Με τρία μονάχα ευρω βοηθάτε τους αστέγους και τη συνέχιση της ωραίας προσπάθειας. 

Περιοδικό με ενδιαφέρουσα ύλη , ωραίο στήσιμο, ποιοτικές φωτογραφίες, γελοιογραφίες ,συνεντεύξεις, ειδήσεις από το χώρο των αστέγων και δράσεις. Στο τωρινό τεύχος, εκτός των άλλων λίαν ενδιαφερόντων,  και μια συνέντευξη του αγαπημένου φίλου Νίκου Δήμου που φέτος κλείνει αισίως τα ογδόντα και τα  γιορτάζει στο Μπενάκειο -όπου έχει δωρίσει το φωτογραφικό του αρχείο - με μια τιμητική έκθεση "εφ΄όλης της ύλης" (Προλάβετε!)    

  

Πέρυσι το περιοδικό μετά την τιμητική διάκριση «Community Impact Award» έλαβε και το "Βραβείο του Ευρωπαίου Πολίτη" για το 2014. Στα "Νέα" διαβαζουμε: [...] Η βράβευση αφορά το περιοδικό και τις πρωτοβουλίες «Γκολ στη Φτώχεια» (ελληνική ποδοσφαιρική ομάδα αστέγων) και «Ένας Καφές σε Περιμένει». Οι τρεις πρωτοβουλίες συνθέτουν ένα σημαντικό κομμάτι, αλλά όχι το σύνολο του πεδίου δράσεων της Αστικής Μη Κερδοσκοπικής Εταιρείας «Διογένης» [...]  

Φέτος οι έλληνες άστεγοι κατέκτησαν και το ..."μουντιάλ" ποδοσφαίρου των αστέγων. Η πρωταθλήτρια ελληνική κρίση φαίνεται πως... γενά και πρωταθλητές. Ιδού άλλο ένα μήνυμα ελπίδας (διάβαζουμε γι' αυτό στο παρόν τεύχος).

  

Την επόμενη φορά που θα συναντηθείτε στο δρόμο με τους ανθρώπους της Σχεδίας με τα χαρακτηριστικά κόκκινα γιλέκα που θυμίζουν [προφανής η παραπομπή και σοφά επιλεγμένη ως καμπάνια]  ατομικά σωσίβια θαλασσομάχων, μην τους προσπεράσετε. Πάρτε για σας ένα τεύχος κι άλλο ένα για να δωρήσετε σε φίλο σας ή δικό σας άνθρωπο. Οι άνθρωποι της "Σχεδίας" παρά τα φαινόμενα δεν βοηθιούνται από εσας αλλά σας βοηθούν... Δεν παίρνουν ελεημοσύνη αλλά σας ελεούν!

Αυτό το λέω γιατί πια τους βλέπω σαν διασώστες της ανθρώπινης αξιοπρέπειας. Που καθόλου δεν περισσεύει στις μέρες μας...

ΥΓ. Και ...όσοι ζείτε στη Θεσσαλονίκη, έχετε το νου σας μην κι ανταμώσετε τον πωλητή της "Σχεδίας" τον κ. Λευτέρη" (υπογράφει ως Λευτέρης ο 40ος). Αυτός μαζί με το τεύχος της Σχεδίας και την απαραίτητη απόδειξη για τα 3 Ευρώ που πληρώσατε μπορεί να σας δώσει κι ένα χαρτάκι με στίχους απλούς δικούς του.  Μ' αυτούς "σχολιάζει" το εξώφυλλο της προηγούμενης Σχεδίας (του προηγούμενου δηλαδή μήνα). Εκεί μπορεί να διαβάσετε κάτι σαν και το παρακάτω που εμένα μου θύμισε τον σπαρακτικό Λόρκα στο ποίημα "Τούτο το χελωνάκι δεν έχει μάνα...":

 

Αφγανή, Κούρδα, τσιγγάνα

ζει στους δρόμους στη Αθήνα

την εγέννησε μια μάνα

την πεθαίν' η φτώχεια , η πείνα

Τραγική είν' η εικόνα

Βαθεια θλίψη δείχνει, πόνο

Πως αντέχει στο "χειμώνα"

η ψυχή της ξέρει μόνο

Αυτή τη ζωή στο δρόμο

ποιός θα βγει να την μαζέψει

λες να βγάλουν κάποιο νόμο

την "πληγή" να την γιατρέψει;

Εύχομαι ω της "σχεδίας"

φωτογράφοι ομοιοπαθείς,

τα ίχνη της αδικίας

μην τα βρει ξανά κανείς.

 

 

"Μια πόλη μαγική..."

 Πέμπτη  μεσημέρι, Δεκάτης πέμπτης Οκτωβρίου στον "πεζόδρομο Αγίας Σοφίας" στη Θεσσαλονίκη...

Αίσθηση βάρους που αποθέτεις στο κρεβάτι,

αλλαγές θέσης αδιανόητες για νεκρούς

μικρές κινησεις που σε πείθουν πως υπάρχεις.

Στυλιανός Αλεξίου, Ύπνος, από τη συλλογή "Στίχοι επιστροφής"

 

Ακουγόταν η μπάντα ήδη από την Αγίας Θεοδώρας να παιανίζει. Χατζηδακικά παλιά αγαπημένα. Το «Μια πόλη μαγική», κι αμέσως Μετά: «Στο Λαύριο γίνεται χορός» (γειά σου Μπιθικώτση μου σαν λες το «ψυχή στον βράχο καρφωμένη με εφτά καρφιά…») . Μπήκα στο ble και παράγγειλα ασμένως κρασί κόκκινο σε κολωνάτο ποτήρι. Και μ’ αυτό ανά χείρας βγήκα στη αυλή (με συγχωρείτε στον …πεζόδρομο ήθελα να πω, αλλά τόσο πολύ του πήγαινε κείνη την ώρα το "αυλή"). 

Γηραιές κυρίες καθισμένες στα ξύλινα παγκάκια με τα ρούχα τα καλά εν  ευθυμία -και χωρίς κρασί!- χαίρουν. Μικρός μαέστρος αναδύεται εκ της μητρικής αγκάλης και αποδεσμευόμενος διευθύνει ευθαρσώς και με μπρίο πίσω από τον ανυποψίαστον μαέστρον. Μια θυγατέρα βγάνει μπλοκ ζωγραφικής από το σακκίδιο και με μολύβι αποπειράται να ζωγραφίσει πορτραίτο της γραίας -μαμάς της μάλλον-  που ποζάρει προφίλ σάμπως αδιάφορα (να ζωγραφίσει σας λέγω, κι όχι να φωτογραφήσει ή να …σελφισθούν αμφότερες με αυταρέσκεια και να αποθηκευθούν ως βλέμματα, ως ζωές παλλόμενες. Ακινητώντας στην μνήμη ενός κινητού…). 

Αχ, ομορφιές μου που θέλετε μια πνοή για να φανείτε....

Κάτι ήταν κι αυτό το μεσημεράκι μέσα στην βλοσυρή εποχή και στο τρελότατο αυτό φθινόπωρο που μας πάει…

"Και εις άλλα" να μας ευχηθώ!

 

Γιατί όμως ...κάποιος μου λέει πως "ονειρεύομαι σαν τον..."

(Σαλονικιός βέρος σας λέω!).