Παρασκευή 12 Φεβρουαρίου 2021

Τοῦτο εἶναι τὸ φῶς τῆς νεκρικῆς πυρᾶς μου...

 

Μνήμη Αντώνη Καλογιάννη

 

Το Πνευματικό Εμβατήριο του Μίκη Θεοδωράκη (ένα "ορατόριο" σχεδόν στο ύψος του Άξιον Εστί...) το είχα ακούσει για πρώτη φορά  το 1977 στο σπίτι αγαπημένης μου φίλης, πρωτοετούς φοιτήτριας τότε της ιατρικής κι από ένα αξιοπρεπέστατο  ηχοσύστημα (εγώ τότε μόλις που είχα αποκτήσει ένα μονοφωνικό κασετόφωνο, σωστό καβουρντιστήρι...). Η ηχογράφηση σε θέατρο του Λονδίνου (1970). Η Συμφωνική ορχήστρα της πόλης σε σύμπραξη με ελληνική λαϊκή ορχήστρα. Μεγαλειώδης Μαρία Φαραντούρη και Μέγιστος Αντώνης Καλογιάννης. Όσες φορές κι αν το ακούσω, το ίδιο ρίγος πάντα με διαπερνά. Η φωνή του Καλογιάννη εισχωρεί στην ψυχή μου μαζί με τους συγκλονιστικούς στίχους του Σικελιανού...




Γιγάντιες σκέψες, σ νέφη πύρινα νησι πορφυρωμένα

σ μυθικν λιοβασίλεμα, ναβαν στ νο μου,

τ λη μου καίονταν μονομις ζω στν γνοια

τς καινούργιας λευτερις Σου, λλάδα. γι᾿ ατ δν επα:

 

Τοτο εναι τ φς τς νεκρικς πυρς μου...

 

Δαυλς τς στορίας Σου, κραξα εμαι, κα νά,

ς καε σν δάδα τ ρμο μου κουφάρι, μ τν δάδα τούτην,

ρθς πορεύοντας, ς μ τν στερη ρα,

λες ν φέξουν τέλος ο γωνις τς οκουμένης,

ν᾿ νοίξω δρόμο στν ψυχή, στ πνεμα, στ κορμί Σου, λλάδα.

 

Επα, κα βάδισα

κρατώντας τ᾿ ναμμένο μου συκώτι στν Καύκασό Σου,

κα τ κάθε πάτημά μου ταν τ πρτο,

κι ταν, θάρρευα, τ τελευταο,

τ τ γυμνό μου πόδι πατει μέσα στ αματά Σου,

τί τ γυμνό μου πόδι σκονταυε στ πτώματά Σου,

γιατ τ σμα, ψη μου, λο μου τ πνεμα καθρεφτιζόταν,

σ σ λίμνη, μέσα στ αματά Σου.

 

κε, σ τέτοιον λικο καθρέφτη. λλάδα, καθρέφτη πύθμενο,

καθρέφτη τς βύσσου, τς Λευτερις Σου κα τς δίψας Σου,

εδα τν αυτό μου βαρ π κοκκινόχωμα πηλ πλασμένο,

καινούργιο δμ τς πι καινούργιας Πλάσης

που ν πλάσουνε γι Σένα μέλλει. λλάδα.

 

[Από το «Πνευματικό Εμβατήριο» του Άγγελου Σικελιανού]

 

 


 

7 σχόλια:

  1. https://tinyurl.com/y6tlyo9a
    Αγαπητέ μας φίλε. Η αναφορά σου στον Αντώνη Καλογιάννη και στα ανεπανάληπτα έργα που ερμήνευσε με τον μοναδικό του τρόπο όπως ΤΟ ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΟ ΕΜΒΑΤΗΡΙΟ, Η ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΠΟΛΙΟΡΚΙΑΣ, ΕΠΙΦΑΝΕΙΑ ΑΒΕΡΩΦ,ΤΑ ΤΡΑΓΟΥΔΙΑ ΤΟΥ ΑΝΤΡΕΑ κ.α. μου έδωσαν την δυνατότητα να ανζητήσω στο αρχείο μου μια εκπομπή με θέμα την Αντίσταση κατά της χούντας. Στην εκπομπή αυτή έχω και μια μικρή αλλά σημαντική συνέντευξη με τον Αντώνη που αξίζει να την δείτε. Τον συνάντησα για πρώτη φορά στην Στοκχόλμη λίγο μετά το πραξικόπημα τον Απρίλη του 1967. Είχε έρθει με την Μαρία Φαραντούρη και τον Κυριάκο Σφέτσα στο πιάνο και έδιναν συναυλίες σε όλη την Ευρώπη με τα απαγορευμένα στην Ελλάδα τραγούδια του Μίκη Θεοδωράκη. Αργότερα όταν η χούντα αναγκάστηκε να αφήσει ελεύθερο τον Μίκη, συνεργάστηκα επί σειρά ετών με συναυλίες στο εξωτερικό και στην Ελλάδα. Ωραίος ο Αντώνης φίλε Νώντα και ως καλλιτέχνης αλλά κυρίως ως Άνθρωπος. Σε ευχαριστώ πολύ για την ανάρτηση Γιώργος και Φωτεινή

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Ω , Γιώργο , τί έχουν δει τα μάτια σου ... και τί έκανες αγαπητέ φίλε όσο από το χέρι σου περνούσε για τις ιδέες και τις ανθρώπινες αξίες...
      Διαβάζω τί γράφουν αυτοί οι ελεεινοί φασίστες κάτω από το βίντεο στα σχόλια και σιχαίνομαι που είμαι Έλληνας.

      Διαγραφή
    2. Αν προσέξεις, οι φασίστες για να βγάλουν την χολή τους κρύβονται πίσω από ψευδώνυμα. Δεν είναι μόνο καθάρματα είναι και δειλοί...

      Διαγραφή
  2. Πόσο ταιριάζει ο Σικελιανός με τον Θεοδωρακη!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Δωρικοί, πομπώδεις, επικοί, δημεγέρτες, νεφεληγερέτες, αρσενικοί, θηριώδεις κατά το δέμας και οι δυό.

      Διαγραφή
  3. ...άνοιξε το παράθυρο να μπει
    δροσιά να μπεί του Μάη...

    τέλη δεκαετίας 70,
    μονοφωνικό κασσετόφωνο
    μάρκας KASUGA,
    οι αναμνήσεις προσομοιάζουν...

    Αντώνης Καλογιάννης.
    Η πιό αντρίκια φωνή
    στο Ελληνικό τραγούδι.
    Ας είναι ελαφρύ το χώμα...

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. SANKYO επίσης... Τραντσιστοράκια... Ανυπαρκτο FM...
      Aλα ο ήχος εισχωρουσε εν τω βαθει...
      Κι από τα "Επιφάνια"
      Το ΑΝΕΠΑΝΑΛΗΠΤΟ σεφερικό "Κράτησα τη ζωή μου"

      https://www.youtube.com/watch?v=g8pyAHQwRW4

      και ιδίως τη στιγμή που ακούγεται:
      "Ἀνεβαίνω τὰ βουνά· μελανιασμένες λαγκαδιές· ὁ χιονισμένος
      κάμπος, ὡς πέρα ὁ χιονισμένος κάμπος, τίποτε δὲ ρωτοῦν
      μήτε ὁ καιρὸς κλειστός σε βουβὰ ἐρμοκλήσια μήτε
      τὰ χέρια ποὺ ἀπλώνουνται γιὰ νὰ γυρέψουν, κι οἱ δρόμοι"

      Ίδια συγκίνηση πάντα...
      [μ' ΄αυτό το τραγούδι που μελοποίησε όπως και το "Της Αγάπης αίματα" και μόνον ο Μίκης μπαίνει αυτοδικαίως στο Πάνθεον της Ελλάδας...]

      Διαγραφή