«Vous avez le mérite d'épater les paysans»…

 

 

Φωτογραφία: fb του Σωματείου Φίλοι του Ιστορικού Κέντρου της Θεσσαλονίκης

 

Ατάραχος το κοιτάζω. Καμμιά οργή δεν μου προκαλεί. Μόνο θλίψη. «Σκατά στους εθνικούς Ήρωες» λοιπόν. Και η υπογραφή (άλφα μέσα στο μηδέν) μπαίνει στην προτομή του Δραγούμη στην πλατεία Μακεδονομάχων.

Ναι πράγματι… Αυτός μελετούσε και τον Πέτρο Κροπότκιν και τον Μιχαήλ Μπακούνιν με τους οποίους ουδεμία εννοείται σχέση δεν έχουν οι κίβδηλοι αυτοί παλιάτσοι με το μαύρο σπρέι. Γιατί το να είσαι βάνδαλος με σημασία απαιτεί να είσαι ποιητής τουλάχιστον. Όπως για παράδειγμα ο Λόρδος Μπάιρον που το σκάλισμά του στα μάρμαρα του ναού  του Ποσειδώνα στο Σούνιο ακόμα υπήρχε ευδιάκριτο στις αρχές του εικοστού αιώνα. Είδα την υπογραφή του, πάνω στον πέτρινο στύλο της φυλακής του κάστρου του Σιγιόν  στο Μοντρέ, και μόνο ως διαμαρτυρία την «εισέπραξα». (Η μέγιστη υπήρξε το ίδιο το ποίημα!).

Στην  τελευταία εγγραφή των τετραδίων του (Ιούνιος 1920), λίγες μέρες προτού δολοφονηθεί, γράφει ο Δραγούμης:

 

Τὸ περασμένο Σαββατοκύριακο στὸ Σούνιο καὶ τοῦτο στὸ Πόρτο-Ράφτη. Ἀπό 16 χρονῶ παιδί δὲν εἶχα ξαναϊδεῖ τὸ ὄνομα Byron χαραγμένο ἀπάνω στὰ ἄσπρα μάρμαρα τοῦ ναοῦ.

 
Μιὰ χωριατοπούλα στὸ Πόρτο Ράφτη εἶπε τὴ Μαρίκα «ξωτικιά» καὶ μιὰ ἄλλη γυναίκα ποὺ ἦταν μαζί μας, ὄχι «καλή γυναίκα». Ρωτοῦσε τὴ Μ. γιατί ἀφήνει τὸν ἄντρα της μ’ αὐτή τὴ γυναίκα; Ἡ δασκάλα στὸ χωριό εἶχε μιλήσει τῶν κοριτσιῶν γιὰ τὴ Μ. καὶ τοὺς εἶπε πῶς εἶναι μεγάλη θεατρίνα καὶ μεγάλη γυναίκα.

Ἕνα χωριατόπουλο 13 χρονῶ φέρνοντας στὴν καλύβα ντομάτες, ἔδωσε μιὰ τῆς κ. Π. λέγοντας: «Εἶναι ὡραία σὰν ἐσένα.» Χωριάτες καὶ χωριάτισσες θαύμαζαν αὐτὴ τὴ γυναίκα μὲ τὸ κοστούμι τοῦ λουτροῦ. Τῆς εἶπα: «Vous avez le mérite d'épater les paysans.»*

 

*«Τους θαμπώσατε τους χωριάτες».