Μνήμη Γιάννη Η. Χάρη (1953-2025)
ΣΥΝΕΙΔΗΣΗ ΤΗΣ ΣΥΝΕΧΕΙΑΣ*
Έλεγαν μια αστεία ιστορία για τον πατέρα μου, που ήταν μουσικός. Είναι με κάτι φίλους, κι από ένα ραδιόφωνο ή φωνόγραφο αντηχούν οι συγχορδίες μιας συμφωνίας. Οι φίλοι, όλοι τους μουσικοί ή λάτρεις της μουσικής, αναγνωρίζουν αμέσως την Ενάτη του Μπετόβεν. «Από πού είναι αυτό;» ρωτούν τον πατέρα μου. Κι εκείνος, αφού σκέφτεται κάμποσο: «Μοιάζει με Μπετόβεν». Οι άλλοι κρατιούνται να μη γελάσουν: ο πατέρας μου δεν αναγνώρισε την Ενάτη Συμφωνία! «Είσαι σίγουρος;» «Ναι» λέει ο πατέρας μου, «Μπετόβεν της τελευταίας περιόδου.» «Πού το ξέρεις πως είναι της τελευταίας περιόδου;» Τότε ο πατέρας μου τους λέει να προσέξουν μια συγκεκριμένη αρμονική σύνδεση που δεν θα μπορούσε ποτέ να την έχει χρησιμοποιήσει πιο νέος ο Μπετόβεν.
Η αστεία αυτή ιστορία είναι βεβαίως ένα σκανταλιάρικο παραμύθι, δείχνει όμως περίφημα τι εστί συνείδηση της ιστορικής συνέχειας, ένα από τα στοιχεία από τα οποία διακρίνονται οι άνθρωποι που ανήκουν σ’ έναν πολιτισμό τον οποίο αποκαλούμε (ή τον αποκαλούσαμε) δικό μας. Τα πάντα έπαιρναν στα μάτια μας την όψη μιας ιστορίας, εμφανίζονταν σαν μια λογική ώς ένα βαθμό ακολουθία γεγονότων, συμπεριφορών, έργων. Στα πρώτα νεανικά μου χρόνια ήξερα, εντελώς φυσικά, χωρίς να καταβάλλω προσπάθεια, την ακριβή χρονολογία των έργων των αγαπημένων μου συγγραφέων. Δεν υπήρχε περίπτωση να σκεφτώ ότι ο Απολλιναίρ έγραψε τα Αλκοόλ μετά τα Καλλιγραφήματα, γιατί, εν τοιαύτη περιπτώσει, θα ήταν άλλος ποιητής, θα είχε άλλο νόημα το έργο του! Μου αρέσει κάθε πίνακας του Πικάσσο γι’ αυτό που είναι, αλλά και ολόκληρο το έργο του Πικάσσο όταν το βλέπω σαν μια μεγάλη διαδρομή που ξέρω απέξω τα διαδοχικά της στάδια. Τα περίφημα μεταφυσικά ερωτήματα: από πού ερχόμαστε; πού πάμε; στην τέχνη έχουν συγκεκριμένο και ξεκάθαρο νόημα, και δεν μένουν επ’ ουδενί αναπάντητα.
*Μίλαν
Κούντερα, «Ο πέπλος»-Δοκίμιο σε εφτά μέρη, Μετάφραση: Γιάννης Η. Χάρης, Εκδόσεις Εστία, 2005.
«Πενήντα χρόνια στον κόσμο του βιβλίου, υπήρξα εντέλει τυχερός, νιώθω αλήθεια ευλογημένος και χορτάτος».
Γ.Η. ΧΑΡΗΣ
ΕΔΩ [κλικ] το εξαιρετικό αφιέρωμα που του έγινε στο πολύτιμο ΜΟΝΟΓΡΑΜΜΑ.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Παράκληση να τηρούνται οι κανόνες της πολιτικής σχολίων που ισχύουν. Σχόλια με υβριστικό, προσβλητικό ή παρόμοιο περιεχόμενο δεν γίνονται αποδεκτά και επομένως θα διαγράφονται.