Το 1985 η ξαδέρφη μου Καντιφένια ηχογράφησε σε μια κασέτα 60 λεπτών τον παππού μας Αναστάσιο Ζαφειριάδη του Στεφάνου να αφηγείται τις αναμνήσεις του από τον ελληνοΐταλικό πόλεμο του 1940-41. Ήταν πέντε χρόνια πριν πεθάνει κι εγώ ήμουν τότε τεσσάρων.
Η θαυμάσια έκδοση των εκδόσεων Πατάκη (Οκτώβριος 2021) «Ξημέρωσε ο Θεός τη μέρα», δημιουργία των εξαιρετικών Τάσου Ζαφειριάδη (κείμενα & επεξεργασία της απομαγνητοφωνημένης αφήγησης του παππού του και σχολιασμός) και του Θανάση Πέτρου (ομιλητική εικονογράφηση) είναι ότι πρέπει για τις μέρες αυτές. Το Πορεία προς το μέτωπο («Νύχτα πάνω στη νύχτα βαδίζαμε ασταμάτητα») του Ελύτη από το Άξιον Εστί , σελίδες από Το Πλατύ ποτάμι του Γιάννη Μπεράτη και ο Ουρανός του Τάκη Κανελλόπουλου μπορούν κάλλιστα να το συντροφέψουν αν έχετε τη τάση να «κλείνεστε» επετειακώς σε βιβλία και ταινίες.
Στρατιώτες που πάνε να συναντήσουν τον πόλεμο. Όμως μόνον ο θάνατος και η κακουχία της πορείας υπάρχουν. Ο πόλεμος θα αργήσει να συναντηθεί μαζί τους. Μια ηρωική και αντιηρωική μαζί ματιά του πολέμου του Σαράντα:
Αλλά κάτι που σας έλεγαν εδώ… Τότες δεν είχε τηλεόραση, είχε μόνον ραδιόφωνα ή εφημερίδες. Σας έλεγαν ότι ο Ελληνικός Στρατός εκεί, με τραγούδια, με χαρές, με αυτά, βαδίζει, καταλαμβάνει υψώματα, κάνει θαύματα, κάνει… Αυτά ήταν όλα παραμύθια. Να σας δίνουν κουράγιο, να σας εμψυχώνουν. Ο ελληνικός στρατός… αυτά που υπέφερε στην Αλβανία, δε θα μπορούσε να τα αντέξει κανένας. Να πολεμούν χωρίς μέσα, χωρίς αυτοκίνητα, χωρίς πυροβόλα, χωρίς άρματα μάχης. Μόνο με ένα όπλο. Ψείρα. Ψείρα. Τα υπέφερε γιατί έπρεπε να υποφέρει, διότι οι Ιταλοί δεν είχαν δίκιο να καταλάβουν τότε την Ελλάδα.
Έχω απεριόριστο σεβασμό σε αυτούς που φύλαξαν Θερμοπύλες όπως ο παππούς Ζαφειριάδης. Ακούγοντας τη φωνή του συγκινούμαι αφάνταστα.
ΑπάντησηΔιαγραφήΜε όλα όσα διηγείται αλλά και με κάθε λέξη και ήχο αυτής της διήγησης.
Και όλα τώρα πιά είναι νερό κάτω από τη γέφυρα.
Μόνο να θυμόμαστε: αυτοί έδωσαν το δικό τους παρόν για να έχουμε εμείς παρόν σήμερα!
Να μη λέμε ανακρίβειες. Ο ελληνικός στρατός είχε πυροβόλα και όλμους που έκαναν μεγάλη ζημιά στους Ιταλούς. Τα ορεινά πυροβόλα μεταφέρονταν με μουλάρια. Επειδή υστερούσαμε σε άρματα προτιμήσαμε ορεινό αγώνα όπου τα τανκς δεν μπορούσαν να δράσουν. Οι πορείες μέσα στη νύχτα γίνονταν για να αποφύγουμε αεροπορικές επιθέσεις. Οι ψείρες είναι πρόβλημα όλων των στρατών λόγω των συνθηκών. Το ότι οι στρατιώτες μας πήγαν στον πόλεμο με το χαμόγελο στα χείλη φαίνεται σε πλειάδα φωτογραφιών. Είχε προηγηθεί η κατάλληλη προετοιμασία του λαού ιδίως μετά τον άνανδρο τορπιλισμό της ΕΛΛΗΣ στις 15 Αυγούστου.
ΑπάντησηΔιαγραφήΣυγχαρητήρια στην Καντιφένια για την ιδέα της ηχογράφησης και σε σένα για την αξιοποίησή της!
ΑπάντησηΔιαγραφή