Ο Μ. Δραγούμης στα κεραμίδια του Ναού της Ανάληψης στο Όρος της Αίγινας τον Νοέμβριο του 1960.
Ηλιόλουστη γεναριάτικη μέρα στο Α΄ νεκροταφείο της Αθήνας. Δεν αξιώθηκα να πάω. Για μια ακόμα φορά το ιατρικό καθήκον στάθηκε εμπόδιο στης ψυχής την κίνηση. Σαν γιορτή θα ήταν, κι o τραγουδιστής και συνθέτης Θανάσης Μωραΐτης, φίλος και στενότατος συνεργάτης του Μάρκου στο Μουσικό Λαογραφικό Αρχείο επί τριάντα συναπτά έτη, μου είπε πως είχε όλα τα χαρακτηριστικά της λυτρωτικής χαρμολύπης το ξόδι αυτό. Τι κι αν απαξίωσε το «Υπουργείον επί του Πολιτισμού» να δηλώσει το παραμικρό για τη εκδημία του; Oι άνθρωποι που έπρεπε, που έμαθαν και έσπευσαν και συνέρρευσαν αυθόρμητα ήταν εκεί. Εκτός από τους δικούς του, κοντινούς και φίλους, μπορεί εναπομείναντες γνωστοί του από τα Κύθηρα, τη Ζάκυνθο, τη Λευκάδα, την Εύβοια, τη Χίο, τη Σαμοθράκη, τον Ελικώνα μα προπάντων από την Αίγινα, αλλά και Αθηναίοι με ευαισθησία και ψυχική ευγένεια θα είχαν έλθει, μαθητές του στο Κολλέγιο Αθηνών ή το Ωδείο Αθηνών θα βρίσκονταν ανάμεσα. Πιο πολύ στάθηκε ο Θανάσης στους απλούς ανθρώπους που είχαν καταφθάσει για την τελετή και έδειχναν αληθινή συντριβή, άνθρωποι ολότελα άγνωστοι άσημοι, αόρατοι στο φως της δημοσιότητας. Θα ήταν ίσως από αυτούς για τους οποίους σε παλιότερο κείμενό του, αφιερωμένο στον Μάρκο, ο ίδιος είχε γράψει:
Αν κάποιος μεταβεί μαζί με το Μάρκο σε αποστολές επιτόπιων ηχογραφήσεων, θα δει και θα καταλάβει την περηφάνια του για τους –κατά πολλούς– άξεστους και ήσσονος σημασίας μουσικούς και τραγουδιστές. Καταξιώνει και προσεγγίζει όλους τους άγνωστους μουσικούς με τον ίδιο τρόπο που καταξιώνει και τον λατρεμένο του συνθέτη Έκτορα Μπερλιόζ.
Ο Μάρκος σε συνέντευξή του στην Πόλυ Κρημνιώτη (Κυριακάτικη Αυγή, Μεγ. Σάββατο της 10 Απριλίου του 2004) έλεγε:
«Εγώ αγαπώ πολύ τους άλλους. Δεν μ’ ενδιαφέρει η δική μου προβολή. Εγώ δεν είμαι πάρα ένας κρίκος σε μια τεράστια αλυσίδα. Ήθελα λοιπόν να γνωρίσω και τους άλλους κρίκους, γι’ αυτό ασχολήθηκα μαζί τους. Με γοήτευε ότι αυτοί οι άνθρωποι, μάλλον άγνωστοι, κάνανε τόσο σπουδαία δουλειά. Σκεφτόμουν ότι αν έφευγα εγώ ίσως να μην ξέραμε καν ότι είχαν περάσει από τη μουσική μας. Μ’ ενδιαφέρει να βγάζω στην επιφάνεια κάτι άγνωστο ή κάτι γνωστό να το προσεγγίζω διαφορετικά».
Ακόμα και στην κηδεία του λοιπόν, αυτός που τόσο φοβήθηκε το θάνατο, ίσως, μια τέτοια ώρα, μ’ αυτό το «είδος» ανθρώπων εκεί γύρω να πλειοψηφεί, θα πήρε θάρρος και, σπεύδοντας αόρατος τοις πάσι, περιχαρής και νεότατος, ευκίνητος πια, αμέσως θα σκαρφάλωσε σε τίποτα κεραμίδια παρακείμενης στέγης για να απαγγέλλει από εκεί απόσπασμα από το ποίημά του Οι Αιθεροβάμονες* το αφιερωμένο στον Λεωνίδα Εμπειρίκο:
Παίρνοντας στάση σφαιροβόλου ἤ ἀφεντικοῦ
στίς λίμνες
στά κοινοτικά ἀλσύλλια
στούς ἀνέμους
οἱ αἰθεροβάμονες
τσουγκρίζουνε γυμνοί τά ποτηράκια τους
καί πίνουν εἰς ὑγείαν
τῆς ποτοποιίας τῆς ἀγάπης μας
τῆς ἐτησίας ἐκπληρώσεως τῶν παραθαλασσίων πόθων μας
τῆς αἰσίας ἀνυψώσεως μας στίς μπακιρένιες κολυμπῆθρες τῶν ὀνείρων μας
καί τῆς πλήρους κατισχύσεως τῆς ἐαρινῆς μας ἰσημερίας.
*Από την πρώτη του ποιητική συλλογή, Ο καρφιτσωμένος Σείκιλος, Εκδόσεις Δωδώνη, Αθήνα 1974.
ενώ χιονίζει στη δυτική Μακεδονία -όπου και πέρασε συλλέγοντας αρχαίες φωνές-ασπαζόμαστε τις λέξεις αγρυπνιας που τον "κηδευσανε" με τον δικό τους τρόπο, ξαγρυπνωντας τον την πρώτη μέρα μες στα σύννεφα
ΑπάντησηΔιαγραφήΟ Μάρκος ήταν πάντα, μέσα στα σύννεφα. Τώρα ανέβηκε ακόμα πιο ψηλά! Υπερ-ΑΝΩ αυτός ο ταπεινός και μηδέποτε επηρμένος...
ΔιαγραφήΙδιαίτερο το δέσιμο του συλλέκτη στοιχείων της Παράδοσής μας με τις πηγές του-όποιος το έκανε (όσο κι αν το έκανε) νιώθει ένα δέος για τα πρόσωπα που φύλαξαν μέσα τους αληθινούς θησαυρούς παραδομένους από τους προγόνους του, πρόσωπα ορκισμένα θαρρείς να παραδώσουν στους επόμενους αυτούς τους θησαυρούς. Έτοιμοι ανά πάσα στιγμή να εμπιστευτούν ό,τι τους ζητείται, είτε τραγούδι είτε λαϊκό παραμύθι είτε έθιμο είτε... Αναπαυμένη η ευγενική ψυχή του και όλες οι ψυχές των πηγών του που έχουν φύγει και αυτές...
ΑπάντησηΔιαγραφήΑμήν....
ΔιαγραφήΜε εσένα μαθαίνουμε πολλά !!!
ΑπάντησηΔιαγραφήΟ Μάρκος ήταν θησαυρός!
Διαγραφήουτε ακουστηκε κατι στα δελτία ειδήσεων, ουτε μια ανακοινωση απο το υπουργείο πολιτισμου..Τελικά η εισαι σαν και μας και σε τιμούμε, η είσαι διαφορετικός, αληθινα σπουδαίος και μετα βίας σε ανεχόμαστε. Θα το εχει μαλλον το επώνυμο, να προκαλεί αλλεργία στους ασεβείς κρατούντες...
ΑπάντησηΔιαγραφήΗ Σια Αναγνωστοπούλου από τον ΣΥΡΙΖΑ μίλησε με παρρησία και είπε δυό λόγια της προκοπής... Στα άλλα δύο "μεγάλα" κόμματα -που ως ...Βενιζελογενή κατά καιρούς μας δηλώνονται- φαίνεται ότι το συγκεκριμένο επώνυμο εξακολουθεί ακόμη να προξενεί κάποια αναφυλαξία... Ντροπής πράματα.
ΔιαγραφήΟ Κυριάκος Μητσοτάκης ήταν και μαθητής του στο Κολλέγιο Αθηνών. Αλλά η μνήμη του νονού του μπαμπά του δεν θα επιτρέπει δηλώσεις...
ΥΓ. Λέω τωρα εγω με το φτωχο μου το μυαλό...
Διαγραφή