«Ο θρήνος της Πάργας»

 

 

Ο τάφος του Αντονέν Ντβόρζακ στο κοιμητήριο

του Βίζεχραντ στην Πράγα (φωτ. Ν.Τ. 2000)

Πώς θρηνούν δυό πόλεις που τα ονόματά τους παρηχούν; Πράγα… Πάργα…;  

Θυμήθηκα χτες, καθώς έβλεπα τον παράφρονα νέο να πυροβολεί από τη στέγη του Πανεπιστημίου του Καρόλου της Πράγας αδιακρίτως εναντίον ανυποψίαστων ανθρώπων προτού αυτοχειριαστεί, το ποίημα Ο Θρήνος της Πάργας που μαζί με άλλα δύο μελοποίησε ο  Antonín Dvořák (Three Modern Greek songs, Op. 50, 1878).   Η Μεγάλη Παρασκευή της Πάργας (15 Απριλίου 1819) σήμανε όταν οι Άγγλοι την πούλησαν στον Αλή Πασά των Ιωαννίνων για 156.000 λίρες (συνηθισμένα πράματα). Οι Παργινοί απεγνωσμένοι, καθώς δεν τους προσφέρθηκε από πουθενά βοήθεια, αφού ξέθαψαν τους προγονικούς τάφους συγκέντρωσαν τα οστά στην πλατεία όπου τα έκαψαν. Έκαψαν και τις εκκλησίες τους. Πήραν ύστερα τις στάχτες και αναχώρησαν, πρόσφυγες με πλοία, στα Επτάνησα.
 

Το τραγούδι εδώ:

 

Κι εδώ οι στίχοι του δημοτικού μας τραγουδιού (με κόκκινο ότι δεν μελοποίησε ο Ντβόρζακ):

 
Τρία πουλιά απ’ την Πρέβεζα διαβήκανε στην Πάργα,

τό ’να κοιτάει την ξενιτιά, τ' άλλο τον Αϊ-Γιαννάκη,

το τρίτο το κατάμαυρο μοιριολογάει και λέει:

«Πάργα, Τουρκιά σε πλάκωσε, Τουρκιά σε τριγυρίζει.

Δεν έρχεται για πόλεμο, με προδοσιά σε παίρνει

Βεζίρης δε σ’ ενίκησε με τα πολλά τ’ ασκέρια.

Έφευγαν Τούρκοι σα λαγοί το παργινό τουφέκι,

Kι οι Λιάπηδες δεν ήθελαν να ’ρτουν να πολεμήσουν.

Είχες λεβέντες σα θεριά, γυναίκες αντρειωμένες,

πότρωγαν βόλια για ψωμί, μπαρούτι για προσφάγι.

Τ’ άσπρα πουλήσαν το Χριστό, τ’ άσπρα πουλούν και σένα».

Πάρτε, μανάδες, τα παιδιά, παπάδες τους αγίους.

Άστε, λεβέντες, τ’ άρματα κι αφήστε το τουφέκι,

σκάψτε πλατιά, σκάψτε βαθιά, όλα σας τα κιβούρια,

και τ’ αντρειωμένα κόκαλα ξεθάψτε του γονιού σας.

Τούρκους δεν επροσκύνησαν, Τούρκοι μην τα πατήσουν.

 
Άσχετες καταστάσεις βέβαια. Τις συνδέει μονάχα ένας μεγάλος συνθέτης και μια …μεγάλη λύπη.