Δευτέρα 12 Φεβρουαρίου 2024

Οι απαρχές του Εθνικου Διχασμού

 (Διότι και  ο Θανάσης Διαμαντόπουλος «δε χαρίζει κάστανα!»)

 


 

Mόλις είχε τελειώσει ο σύντομος, πλην όμως αιματηρός λίαν, Δεύτερος Βαλκανικός Πόλεμος. Γράφει ό Ίων Δραγούμης στο Τετράδιό του, στις 26 Ιουλίου 1913:

[...] Ἔτσι καί πρίν γίνει ὁ δεύτερος πόλεμος τοῦ 1913, ὁ πόλεμος μέ τούς Βουλγάρους, ὁ κύριος Πρόεδρος ἔλεγε σ’ ὅσους τοῦ μιλοῦσαν γιά τά μέρη τῆς Θράκης καί τῆς Μακεδονίας πού ἔπαιρναν οἱ Βούλγαροι ἐνῶ εἶναι Ἑλληνικά: «Πότε τέλος πάντων (Quo usque tandem[1]) θά πάψετε τά ὄνειρα πού ἔχετε; Τί θά ποῦν οἱ Σέρρες, Δράμες, Καβάλες;» Ὅμως αὐτές οἱ «Σέρρες, Δράμες, Καβάλες» (πού τίς ὀνόμαζε τόσο περιφρονητικά στόν πληθυντικό σά σύμβολο πού ἐσήμαινε τά ἀξιοκατάκριτα «ὄνειρα» τοῦ ἔθνους πού στηρίζονται σε τόση πραγματικότητα), αὐτές πού σέ σκότιζαν τόσο ἐσένα, κύριε Βενιζέλο, αὐτές ἀνάγκασαν τό ἔθνος νά μπεῖ πάλι στα αἵματα καί νά κάνει τόν πόλεμο τόν Ἑλληνοβουλγαρικό. Ἄν ἦταν «ψέματα» τά ὄνειρα, πῶς τάχα ἀνάγκασαν τό ἔθνος νά σκοτώνεται γι’ αὐτά; Καί τί εἶδος ψέματα εἶναι αὐτά πού βάζουν στά αἵματα μιά φυλή;[2]

Και σχολιάζει [ΕΔΩ] και τον Ίωνα των «“κρυμμένων ημερολογίων”» και τους …«σχολιαστές» του έργου του, ο καθηγ. Θάνος Βερέμης:  

[…]  Παρά τις αλλεπάλληλες αποτυχίες του ο Ίων εξακολουθεί να συγκινεί κάποιους σχολιαστές του έργου του όπως ο Νώντας Τσίγκας, επιμελητής των «“κρυμμένων” ημερολογίων», και ο Χρήστος Γιανναράς [ΕΔΩ], ο οποίος επικαλείται τους χαρακτηρισμούς του Ίωνα για να ασκήσει κριτική στον Βενιζέλο.

[…] Και συνεχίζει ο Ίων με τη μοναδική του ικανότητα να μπερδεύει και να μπερδεύεται ο ίδιος: «Έτσι και πριν γίνει ο δεύτερος πόλεμος του 1913, ο πόλεμος με τους Βουλγάρους, [ κλπ. κλπ. βλ. παραπάνω]  

Καημένε Ίωνα, με τις προβλέψεις σου, σε ποια χώρα βρίσκονται σήμερα η Δράμα, οι Σέρρες, η Καβάλα και χάρη σε ποιον πολιτικό ηγέτη;

 

Στο αποκαλυπτικό, και κατά την ταπεινή μας άποψη αρκούντως καταβαραθρωτικό του Βενιζέλου (και του βενιζελισμού επομένως),  βιβλίο του Χωρίς Στέμμα- Η αβασίλευτη του Μεσοπολέμου- Ανατομία ενός ιστορικοπολιτικού ατυχήματος, που κυκλοφόρησε πρόσφατα από τις εκδόσεις Πατάκη,  ο καθηγ. Θανάσης Διαμαντόπουλος, στις σελ. 61-62, σημειώνει:

Εν πρώτοις υπήρξε η «σημαδιακή» πρόταση του Βενιζέλου, που υποβλήθηκε και προς τον Βασιλιά με δύο υπομνήματα, στις 11 και 17 Ιανουαρίου του 1915: Η χώρα μας να παραχωρήσει στη Βουλγαρία τον νομό Δράμας - Καβάλας. (Συνήθως γράφεται τον «νομό Καβάλας», ωστόσο επρόκειτο για τον νομό Δράμας, στον οποίο ανήκε και η επαρχία Καβάλας έως το 1924 που αυτή έλαβε αυτόνομη υπόσταση νομού.) Αυτό έναντι ασαφών συμμαχικών υποσχέσεων για αντισταθμιστική μελλοντική/μεταπολεμική παραχώρηση στην Ελλάδα εκτεταμένων μικρασιατικών εδαφών που θα αποσπώντο, εφόσον αποσπώντο, από την Τουρκία, μετά την προσδοκώμενη ήττα των συμμάχων της, δηλαδή των Κεντρικών Αυτοκρατοριών. Στόχος της πρότασης ήταν οι δύο όμορες χώρες, Ελλάδα και Βουλγαρία, να μπορούν -παρά τα αντιτιθέμενα συμφέροντά τους και τις συγκρουόμενες εδαφικές βλέψεις τους- να συνυπάρξουν ως σύμμαχοι στους κόλπους της Αντάντ... Ήταν η εποχή που η εξωτερική πολιτική του Βενιζέλου συμπυκνωνόταν στη φράση-«αξίωμα»: «παντί τρόπω πρέπει να εκμαιεύσωμεν προτάσεις δια την είσοδόν μας εις τον πόλεμον»... Η συγκεκριμένη πρωτοβουλία ήταν αναμφίβολα υψηλού διεθνοπολιτικού κινδύνου, δεδομένου πως τα προσδοκώμενα από τον Κρητικό ηγέτη και «προσφερόμενα» από τους συμμάχους στην Ελλάδα μικρασιατικά εδαφικά ανταλλάγματα, για τη συγκεκριμένη άμεση παραχώρηση εθνικού εδάφους, ήταν αμφίβολα και εξαρτημένα από προϋποθέσεις που ουδείς γνώριζε αν θα συνέτρεχαν τελικά […]

Αξίζει να σημειωθεί ότι το γεγονός αυτό στάθηκε το πρώτο σε μια  αλυσίδα συμβάντων που οδήγησαν στον καταστροφικό από κάθε άποψη Εθνικό Διχασμό. 

Ελπίζω πως μου επιτρέπεται τώρα δικαίως να ρωτήσω: Ποιος λοιπόν υπήρξε στ’ αλήθεια ο «καημένος» με τις «αλλεπάλληλες αποτυχίες» και ποιος ο «ορθολογιστής» -«πραγματοποιός-πραγματιστής»;  Ποιος ο οραματιστής και ποιος ο πράγματι «ανεδαφικός»;

 



[1] Quo usque tandem abutere, Catilina, patientia nostra?: Για πόσο ακόμα, Κατιλίνα, θα εξαντλείς την υπομονή μας; (Από τον Πρώτο λόγο κατά Κατιλίνα του Κικέρωνα.)

[2] Ίων Δραγούμης, Τα «κρυμμένα» ημερολόγια, Οκτώβριος 1912 - Αύγουστος 1913, Εισαγωγή-Επιμέλεια-Σχόλια: Νώντας Τσίγκας, Πατάκης 2021, σελ. 257-258.

 

 

 

11 σχόλια:

  1. Η πρόταση, με την τόση αοριστία της, η οποία ήταν και προφορική, δια μέσου του Άγγλου πρέσβυ στην Ελλάδα, υπήρξε η απαρχή του διχασμού. Σημειωτέον , ότι η περιοχή της Σμύρνης λίγο μετά παραχωρήθηκε με γραπτή μυστική συνθήκη από τις δυνάμεις τις Entende, στην Ιταλία..

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. Εγώ έμαθα ιστορία στο Δημοτικό και στο Γυμνάσιο (6τάξιο) επι χούντας και ΝΔ.
    Φαντάσου να είχαν έρθει στην εξουσία οι κομμουνισταί τί θα μας μάθαιναν!
    Μπερδεμένα πράματα.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  3. Ο Βενιζέλος επιδίωκε πάση θυσία συμμετοχή στον πόλεμο χωρίς καμιά εγγύηση για το τι θα γινόταν μετά. Οι δε Γάλλοι δέχονταν συμμετοχή της Ελλάδας στον πόλεμο μόνο υπό τον Βενιζέλο. Αυτά είναι ύποπτα πράγματα και δημιουργούν σκέψεις για τα κίνητρα του Βενιζέλου.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Ναι επεδίωκε να πάρει τελικά εκείνο το Vacheron Constantin που του είχαν τάξει!!!

      Διαγραφή
    2. Δεν χρειάζονται ειρωνείες Xen.

      Στις ιδιαίτερες σχέσεις του Ζαχάρωφ με τον Βενιζέλο αναφέρεται η συγγραφέας Αθηνά Κακούρη, η οποία σχολιάζει κι επικρίνει τον απροκάλυπτο χρηματισμό του αρχηγού των Φιλελευθέρων:

      «Είναι γνωστό ότι υπήρχαν κάτι ιδιαίτερες σχέσεις ανάμεσα στην Αγγλία (και μάλιστα, τον Λλόυντ Τζωρτζ και τον Τσώρτσιλ) και στον Βενιζέλο, όπως φαίνεται από όσα περιγράφει ο Λλόυντ Τζωρτζ στο “Ionian Vision”. Σύνδεσμος μεταξύ τους ήταν ο γενικός πρόξενος της Ελλάδος στο Λονδίνο και διακεκριμένος δικηγόρος, που ήταν και μέλος της διοικήσεως της Ιονικής Τράπεζας, ο Τζον Σταυρίδης.
      Πέραν αυτού, απ’ τον Δεκέμβριο του 1915 και πλέον δημιουργείται άλλος ένας δεσμός, ανάμεσα στον αρχηγό του κόμματος των Φιλελευθέρων και στους Αγγλογάλλους - 1.400.000 λίρες περνούν από τα μυστικά κονδύλια της Αντάντ σε κάτι που θα έπρεπε να ήταν κοινό ταμείον του Ζαχάρωφ με τον Βενιζέλο, κοινό και μυστικό φυσικά. Πόσο ελεύθερος είναι έκτοτε ένας πολιτικός; Το βέβαιον είναι ότι πλήθος διπλωματικά έγγραφα, που έχουν πλέον δημοσιευθεί, επιβεβαιώνουν εκείνο που δεν άργησαν να καταλάβουν και οι σύγχρονοί του Ελληνες, ότι ο Βενιζέλος ενεργούσε πλέον ως εκπρόσωπος της Αντάντ και όχι ως ένα μέλος του ελληνικού πολιτικού κόσμου που οφείλει πίστη στο Σύνταγμα και στους νόμους της πατρίδας του».
      «Πώς μπορεί να λειτουργήσει ομαλά ένα κράτος, όταν ένα μέρος του όλου μηχανισμού του, ο αρχηγός ενός μεγάλου κόμματος, δηλώνει δημόσια πως, αν δεν κάμει ο βασιλιάς ό,τι του υπαγορεύει εκείνος, τότε θα τον πετάξει από τον θρόνο του, όταν δέχεται χρήματα από ξένες δυνάμεις, και μάλιστα τα εισπράττει κρυφά ακόμη και από τα μεγάλα στελέχη του κόμματός του, όταν συμβουλεύει ξένες πρεσβείες για το πώς να φερθούν στην πατρίδα του; Η απάντηση είναι ότι δεν μπορεί να λειτουργήσει ομαλά. Και η ανωμαλία δεν μπορεί να καταλογιστεί στο κράτος που χωλαίνει, αλλά σ’ αυτόν που του έχει κόψει το ένα πόδι».

      Διαγραφή
  4. Γιατί δεν πάμε να τον ξεθάψουμε και να τον ρωτήσουμε; Τους Πάπες τους ξέθαβαν τους δίκαζαν (τα κουφάρια τους) και τους καταδίκαζαν σε μαστιγώσεις που εφάρμοζαν επι του κουφαρίου.
    Ας σοβαρευτούμε λίγο. Εδώ καράβια χάνονται χιλιάδες σκοτώνονται στη Μ Ανατολή κοντεύουμε να γίνουμε ολοκαύτωμα με το Ουκρανικό κι οι βαρκούλες αρμενίζουνε.
    Ας σοβαρευτούμε. Σέρρες Δράμα και Καβάλα γίνανε Ελληνικά και οι Βούλγαροι τρεχάλα πάνε για τη Ντοβρουτζά. Εν τω μεταξύ η Βουλγαρία είναι ένα με την ΕΕ και πηγαινορχομαστε ελεύθερα. Μας ακουμπούνε εκατομμύρια κάθε χρόνο και γίνεται τζίρος. Και μιλάμε ακόμα για το τίς πταίει; Σε ότι αφορά τη Μικρασία ένα ισχύει. Στείλαμε το Ευζωνικό στη Ρωσία να καθαρίσουμε τους Μπολσεβίκους. Τα πήρε στο κρανίο ο Βλαντιμίρ (πάλι) Ίλιτς Λένιν και έδωσε τα όπλα της αρκούδας (κυριολεκτικά) στον Κεμάλ ο οποίος μας πήρε και τα σώβρακα. Ούτε οι Γάλλοι ούτε οι Ιταλοί φταίνε. Πολλώ δε μάλλον οι Βούλγαροι. Ας μη τους στέλναμε. Τι μας πείραζε η Επανάσταση στη Ρωσία;
    Αυτά μου έμαθαν οι κομμουνισταί στο παράλληλο σύμπαν!!!! Χα χα χα
    ΞΡ

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. "Ας σοβαρευτούμε λίγο."
      δις επαναλαμβανόμενο φίλε αγαπητέ.
      Φυσικά δεν εννοείς να εμπεδώσεις τί συνέβη στους ελληνικούς πληθυσμούς στην Καβάλα τη Ρωμυλία και αλλού όταν το 1913 περιήλθαν στην Βουλγαρική νομή.
      Τι συνέβη επίσης στον ελληνισμό εξ αιτίας της βουλγαρικής αγριότητας από το 1916 και μετά και ιδίως κατά την Κατοχή (1941-44).
      Δεν ήταν μια τόσο εύκολα τελειωμένη ιστορία με "Ευρώπες" και χαπιέντ.
      Συζητάμε το ποιος υποτίμησε τον κίνδυνο και συνιστούσε συμμαχίες απερίσκεπτα. Τώρα αν θίγεσαι που πιάνουμε στο στόμα μας τον εθνάρχη... Συγχώρα μας. Αμαρτήσαμε.

      Διαγραφή
  5. Δυσκολεύεσαι λίγο Νώντα. Ας σοβαρευτούμε. Μακριά από μένα οι εθνάρχες και οι μονάρχες. Η άποψη μου περί ιστορίας είναι διαλεκτικά υποκειμενική και αντικειμενική ιστορική οπτική δεν υφίσταται. Για να υποστηρίξεις τις απόψεις σου αντιπαρέρχεσαι τα λεγόμενα όποιου πάει να πει κάτι διαφορετικό από σένα. Έτσι δε γίνεται διάλογος αλλά μονόλογος. Άκου όμως αυτό που λέω. Και δεν το λέω μόνο εγώ. Ο κόσμος άλλαξε με τον 2ο ΠΠ και ακόμα ζούμε τις συνέπειες. Ωστόσο ευτυχώς άλλαξαν και οι σχέσεις μας με τους γείτονες μας. Και είμαστε πλέον λιγότερο ξενοφοβικοί. Και ευτυχώς καταργήθηκαν τα σύνορα εντός της ΕΕ. Και ευτυχώς δε μισούμε τους Βουλγάρους (και τους Γερμανούς) όπως κάποτε. Όχι γιατί δεν αιματοκυλιστήκαμε.. Έχουμε χρόνια όμως που όλα αυτά καταλάγιασαν και καλό είναι να αφήσουμε το τόμαχωκ του πολέμου θαμμένο. Γιατί οι απόγονοι τους πρέπει να φέρουν το μίασμα σαν το προπατορικό αμάρτημα αιωνίως; Ας προσγειωθούμε στον 21ο αιώνα επιτέλους και ας σοβαρευτούμε.
    Σε ότι αφορά το Βενιζέλο: ποιος σου είπε ότι επειδή δεν συμφωνώ μαζί σου για το μέγεθος του Δραγούμη ότι είμαι Βενιζελικός. Κι αν νομίζω δηλαδή ότι οι Ρώσοι κέρδισαν τους Γερμανούς στον πόλεμο λόγω της συγκεντρωτικής εξουσίας του Στάλιν αυτό με κάνει Σταλινικό;;; Μόλις δείς τη λέξη Βενιζέλος ορμάς σαν τον ταύρο σε κόκκινο πανί.
    Δεν καταλαβαίνω γιατί πρέπει να με νοιάζει η ανατροπή της ισχύουσας άποψης για την νεότερη ιστορία της Ελλάδος Η Ελλάδα είναι αυτή που είναι σε μέγεθος για πολλούς λόγους. Χάσαμε και κερδίσαμε πολλά και χάθηκαν πολλοί περισσότεροι. Τι αλλάζει αν υποθέσουμε ότι ο Δραγούμης ήταν ο εθνάρχης, αν δεν δολοφονούνταν αν ο Δραγούμης έκανε παιχνίδι με τις μεγάλες δυνάμεις. Ε δεν έγινε ρε αδερφέ. Και ποιός θυμάται σήμερα το Βενιζέλο ή ακόμα περισσότερο το Δραγούμη στην Ευρώπη ή στο παγκόσμιο πολιτικό στερέωμα; Κι αν δηλαδή δεν πέθαινε ο Μεγαλέξανδρος τριάντα χρονώ και ζούσε ως τα βαθειά γεράματα μπορεί να είχαμε ανακαλύψει την Αυστραλία πριν απ τους Εγγλέζους;
    Βλέπεις φίλε την ιστορία και την αναλύεις με λάθος τρόπο. Δεν είναι τι θα γινόταν άν. Είναι τι έγινε. Δεν ξεγίνεται. Μόνο σε ένα παράλληλο σύμπαν ίσως!!!Και οι παράγοντες που διαμορφώνουν την ιστορία είναι άπειροι. Δεν είναι μόνο τα πρόσωπα μικρά ή μεγάλα. Είναι οι λαοί οι τάξεις οι οικονομικές συνθήκες το ΚΚΕ (κατά κεφαλήν εισόδημα) και τελικά η τύχη. Τί έκανε τον Τσώρτσιλ να μας δώσει τα Δωδεκάνησα (από τους Ιταλούς) τελικά ξέρεις; Υπήρχαν τρείς εκδοχές. Μία της μερικής αυτονομίας μία να δοθούν στην Τουρκία για καλόπιασμα και η τελική να δοθούν στην Ελλάδα. Όπως κι έγινε. Η τύχη εκείνο το πρωί ήταν με το μέρος μας. Ο Ουίνστον που συνήθως ήταν δυσκοίλιος εκείνο το πρωί είχε μια κανονική και εύκολη κένωση.
    Ήταν ευδιάθετος και η μέρα ήταν ηλιόλουστη στο μεταπολεμικό Λονδίνο. Του ήρθε η φλασιά και λέει θα τα δώσω στην Ελλάδα έτσι γιατί είμαι καλός άνθρωπος (μιάς και πήρα και Νόμπελ Λογοτεχνίας)!!!
    Ας σοβαρευτούμε λοιπόν ακόμα μια φορά και ας δούμε τι γίνεται σήμερα στον κόσμο που τα πράματα είναι πιό δύσκολα από την εποχή του κόλπου των χοίρων. Γιατί τώρα δεν υπάρχει JFK αλλά ένας πρόεδρος με νόσο Πάρκινσον κι ένας νάρκισσος υποψήφιος και από την άλλη ένας πρώην πράκτορας της KGB. Κι αν κάτι τους σφυρίξει θα γυρίσουμε στα σπήλαια.
    ΥΓ1 Για τους Τούρκους δεν κάνω μνεία. Βρίσκονται ακόμα στην εποχή του Βενιζέλου και του Δραγούμη ή και παλαιότερα. Ας μείνουν εκεί, τυχεράκηδες!!!.
    ΥΓ2 Οι Βρετανοί ποτέ δε λένε ότι το 40 που γινόταν η μάχη της Αγγλίας η μόνη άλλη ελεύθερη χώρα στην Ευρώπη ήταν η Ελλάδα. Το αγνοούν! Κι ας είπε ο Ουίνστον ότι οι ήρωες πολεμούν σαν Έλληνες!! …. Έτσι είπε;;;; Θυμάται κανείς;
    Ας μη μιλήσω για την μαρτυρική Κύπρο.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. "Δυσκολεύεσαι λίγο Νώντα. Ας σοβαρευτούμε. [...] Για να υποστηρίξεις τις απόψεις σου αντιπαρέρχεσαι τα λεγόμενα όποιου πάει να πει κάτι διαφορετικό από σένα. Έτσι δε γίνεται διάλογος αλλά μονόλογος. Σε ότι αφορά το Βενιζέλο: ποιος σου είπε ότι επειδή δεν συμφωνώ μαζί σου για το μέγεθος του Δραγούμη ότι είμαι Βενιζελικός.[...] Μόλις δεις τη λέξη “Βενιζέλος” ορμάς σαν τον ταύρο σε κόκκινο πανί".

      Καμία “δυσκολία” αγαπητέ. Το βιβλίο που σου χάρισα, αλλά ποτέ δεν διάβασες, είχε δημοσιευμένο το παρακάτω:

      Ἀγαπητέ μου Φίλιππε,

      Τά γράμματά σου τά ἔλαβα καί τά διάβασα. Καί διάβασα καί ὅσα γράφεις τῆς Νάτας γιά τούς φόβους σου καί τίς ἀνησυχίες σου. Δέν μπορῶ νά καταλάβω γιατί ἀνησυχεῖς τόσο μέ τήν ἰδέα πώς μπορεῖ νά ἔλθει πάλι ὁ Βενιζέλος. Ἄν εἶναι γιά τό καλό τοῦ τόπου, ἄς ἔλθει, ὅσο καί νά εἶναι δημαγωγός καί ἀντιπαθητικός. Φέρθηκαν τόσο ἀνόητα οἱ κυβερνῆτες μας ὅλοι ὥστε νά φτάσουμε στο σημεῖο νά μήν τό ἔχουμε πιά γιά κακό νά ἔλθει καί ὁ Βενιζέλος. Μόνο δέν ξέρω πῶς θά τά πάει μέ τόν Βασιλιά. Ἄν ἐγώ θυμώνω περισσότερο μέ τούς Σκουλούδηδες καί Γουναρῆδες καί λοιπούς, θυμώνω γιατί μέ την ἠλίθια πολιτική τους ἐπρόβλεπα ὅτι ἔφερναν σίγουρα τήν ἐπέμβαση τῶν ξένων καί μαζί τήν ἐπικράτηση τοῦ Βενιζέλου. Δέν βγῆκα γελασμένος! Ὅσο γιά τόν Βενιζέλο δέν θυμώνω τόσο μαζί του, γιατί τόν ἐγνώριζα καί ἀπό πρίν καλά καί ὁ θυμός μου ἐξατμίστηκε πιά ἀπό τούς Βαλκανικούς πολέμους καί ἔπειτα. Δέν ἐγκρίνω τή διαχείριση τῆς πολιτικῆς του ἀπό τήν ἀρχή τοῦ πολέμου τοῦ Εὐρωπαϊκοῦ, ἄν καί ἡ κύρια γραμμή εἶναι σωστή, ὅπως σοῦ τό ἔγραψα καί ἀπό τήν Πετρούπολη. Ἐρωτοτροπίες με τή Γερμανία δέν ἐπιτρέπονται καί ἐπιβάλλεται νά εἴμαστε πιό κοντά στή Συνεννόηση. Δέν μπορεῖ οὔτε θά μποροῦσε νά εἶναι ἀλλιῶς. Τό λάθος ἦταν πού ἐξαρχῆς λάβαμε πάρα πολλές καί ἀνεπιφύλακτες ὑποχρεώσεις ἀπέναντι στήν Entente, τόσο πολύ πού δέν ἦταν βολετό ἔπειτα νά ξεμπλέξουμε καί πέσαμε σύσσωμοι μέσα στά δίχτυα της, θέλοντας καί μή. Αὐτή εἶναι ἡ ἀλήθεια. Καί τώρα δεν ξέρω, ἄν δέν πρέπει, κάνοντας τήν ἀνάγκη φιλοτιμία, νά ὑποστοῦμε μέ γαλήνη καί στωικότητα καί μέ νηφαλιότητα τά ἐπίχειρα τῆς κακίας μας, δηλαδή την ὑποτέλεια καί ὑποταγή μας στό Βενιζέλο καί τήν Entente. Ὅπως τά ἔκαμαν τά πράγματα ὅλοι τους (καί Βενιζέλος καί Γούναρης καί Σκουλούδης καί ὅλοι οἱ λοιποί) δέν μᾶς μένει πιά τίποτε ἄλλο νά κάμουμε. Μόνο πρέπει νά ἐπιτύχουμε ὅρους καλούς ἄν πρόκειται να κάνουμε καί πόλεμο στό πλευρό τῶν συμμάχων, μολονότι καί αὐτό δέν ξέρω ἄν εἴμαστε ἐλεύθεροι νά τό κάνουμε ἀπολύτως (δηλαδή νά διαλέξουμε ἐμεῖς τούς ὅρους καί τίς συνθῆκες πού προϋποτίθενται για τον πόλεμο). Ἐννοεῖς πώς λέγοντας αὐτά, ὄχι μόνο δέν ἀποκλέιω ἀλλά καί νομίζω ἐπιβαλλόμενο νά κάμουμε ὅ,τι εἶναι δυνατόν γιά ν’ ἀποφύγουμε καί τό Βενιζέλο καί τούς κινδύνους τῆς πολιτικῆς του. Ἀλλά καί σ’αὐτό χρειάζεται καλή διαχείριση, νά μήν ἐκθέτουμε τό Βασιλέα καί νά μήν κάνουμε ἀνοησίες πού ὡφελοῦν τόν Μεσσία. Ἀπό τό ἄλλο μέρος καλό εἶναι νά δείξουμε καθαρά στήν Entente πώς δέν ἐννοοῦμε νά ἀκολουθήσουμε τήν ἀντιδυναστική πολιτική τοῦ κ. Βενιζέλου, καί δέν ἐννοοῦμε νά δεχθοῦμε τήν ἐπέμβαση τῶν ξένων στά ἐσωτερικά μας. Ἐννοεῖς ὅμως πόσο δύσκολο εἶναι πιά τό δεύτερο.

      Σε φιλῶ
      Ἴων


      [Επιστολή του Ίωνος Δραγούμη προς τον αδελφό του Φίλιππο, της 29ης Ιουνίου 1916. Πρωτοδημοσιεύτηκε στο: Δραγούμης Ίων, Τα «κρυμμένα» ημερολόγια, Οκτώβριος 1912 - Αύγουστος 1913, Εισαγωγή-Επιμέλεια-Σχόλια: Νώντας Τσίγκας, Πατάκης 2021, υποσημ. 35, σελ. 46-47].

      Διαγραφή
    2. Μιλώντας για ιστορικά θέματα ύστερα από 100 χρόνια μπορούμε να καταλήξουμε σε συμπεράσματα αν έχουμε στη διάθεσή μας τα γεγονότα. Η αλήθεια είναι ότι η βενιζελική προπαγάνδα θεοποίησε τον Βενιζέλο που περισσότερες φορές έκανε κινήματα παρά συμμετοχή σε εκλογές και παραμονή του στην αντιπολίτευση όταν έχανε. Στα πραξικοπήματα αν πετύχαιναν θα ακολουθούσε δικτατορία του όπως υπήρξε στην ουσία η κυβέρνησή του (με τις λόγχες των Γάλλων) μετά το 1916.Και ενώ είχε σαφείς δικτατορικές τάσεις τον τιμούμε με ονόματα σε αεροδρόμια και δρόμους ενώ τον Ι. Μεταξά που τόσα προσέφερε ανιδιοτελώς στον τόπο αποφεύγουμε και να αναφέρουμε το όνομά του στην επέτειο του ΟΧΙ επειδή ήταν δικτάτωρ με τη βούλα. Σήμερα 90 χρόνια από τον θάνατο του Βενιζέλου η βενιζελική προπαγάνδα ακόμη ανθίζει. Σαφώς ήταν σπουδαιος πολιτικός αλλά έκανε και πολλά σφάλματα και το κυριότερο δίχασε τον λαό.

      Διαγραφή
  6. Παναγιώτης Βαλαχέας13 Φεβρουαρίου 2024 στις 8:26 μ.μ.

    Αυτό το blog πραγματικά διδάσκει ιστορία. Μας κάνει σοφοτερους έστω και μέσα από διαφωνίες. Το τραγικό είναι ότι ελάχιστοι Έλληνες ενδιαφέρονται και γνωρίζουν ιστορία. Στα σχολεία το μάθημα της ιστορίας είναι από τα ποιο βαρετά έτσι όπως διδάσκεται. Οι Νεοέλληνες πιστεύω ότι σε λίγα χρόνια θα δέχονται και την ποιο χοντρή προπαγάνδα.

    ΑπάντησηΔιαγραφή